عصر ایران - ساعاتی پس از آنکه نیکولاس مادورو، رئیسجمهور ونزوئلا، اعلام کرد ایالات متحده در تلاش است تا «جنگی بزرگ» به راه بیندازد، دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، در ۱۵ سپتامبر دستور حمله به یک کشتی ونزوئلایی دیگر را در آبهای بینالمللی صادر کرد. واشنگتن مدعی شد این کشتی حامل مواد مخدر بوده است. در این حمله سه نفر کشته شدند.
تشدید تنشها در کارائیب؛ از غرق کشتیها تا تهدید به رویارویی مستقیم
این اقدام کمتر از یک ماه پس از حمله مشابه آمریکا به یک شناور دیگر ونزوئلایی صورت گرفت که در دوم سپتامبر به مرگ ۱۱ نفر انجامید. ترامپ در شبکه اجتماعی تروثسوشال نوشت: «هشدار! اگر در حال انتقال موادی هستید که میتواند آمریکاییها را بکشد، ما شما را شکار خواهیم کرد!»
ترامپ پیشتر ناوهای آمریکایی را به نزدیکی آبهای ونزوئلا اعزام کرده بود؛ اقدامی که دولت کاراکاس را به بسیج نیروهای شبهنظامی واداشت و دو کشور را در آستانه یک رویارویی خطرناک قرار داد.
دولت ترامپ مدعی است که این حملات بخشی از کارزار گسترده علیه قاچاق مواد مخدر به آمریکا است. او در نخستین روز دور دوم ریاستجمهوریاش، وضعیت فوقالعاده ملی بر سر مهاجرت غیرقانونی و قاچاق مواد مخدر از مرز مکزیک اعلام کرد. این دولت در ماههای اخیر موضع سختتری در قبال ونزوئلا گرفته و مادورو را «یکی از بزرگترین قاچاقچیان مواد مخدر جهان» و رهبر کارتل موسوم به خورشیدها معرفی کرده است؛ اتهامی که دولت ونزوئلا رد میکند. آمریکا همچنین دو انتخابات اخیر ونزوئلا را که مادورو در آنها پیروز اعلام شد، به رسمیت نشناخته است. در ماه اوت نیز دولت ترامپ جایزه برای دستگیری مادورو را دو برابر کرد و به ۵۰ میلیون دلار رساند؛ فردی که ترامپ او را «دیکتاتور» خوانده است.
جدال بر سر مشروعیت حقوقی؛ اعتراض کنگره و پرسشهای بینالمللی
ترامپ پس از آنکه کارتل بدنام ترین د آرائوگا را یک سازمان تروریستی معرفی کرد، مادورو را متهم کرد که این گروه را برای «تهاجم و جنگ نامنظم» علیه آمریکا هدایت میکند. او برای توجیه این اقدام به قانون بیگانگان دشمن مصوب ۱۷۹۸ استناد کرد. به گزارش نیویورکتایمز، ترامپ ماه گذشته دستوری محرمانه برای پنتاگون صادر کرده که به آن اجازه میدهد علیه کارتلهای خارجی مواد مخدر از نیروی نظامی استفاده کند.
مادورو اندکی پیش از حمله ۱۵ سپتامبر، اقدامات آمریکا را «تجاوز همهجانبه» توصیف کرده بود: «این تجاوز پلیسی است، تجاوز سیاسی است، تجاوز دیپلماتیک است و تجاوزی نظامی است.» او همچنین اعلام کرد کشورش در «آمادهباش کامل برای دفاع» قرار دارد. ونزوئلا در واکنش به حمله دوم سپتامبر، در ۴ سپتامبر دو جنگنده اف-۱۶ خود را بر فراز یک ناوشکن آمریکایی به پرواز درآورد؛ اقدامی که ترامپ با تهدید متقابل پاسخ داد.
موضوع فقط به قوانین بینالمللی محدود نمیشود. طبق قانون اساسی آمریکا، اختیار اعلان جنگ تنها در دست کنگره است. رئیسجمهور میتواند در شرایط محدود و با استناد به مجوزهای استفاده از نیروی نظامی در سالهای ۲۰۰۱ و ۲۰۰۲ اقدام کند، اما این مجوزها همواره بهدلیل دادن «چک سفید» به رؤسای جمهور برای دور زدن کنگره، مورد انتقاد دو حزب بوده است. آنا کلی، سخنگوی کاخ سفید، در ۱۵ سپتامبر به نیویورکتایمز گفت که دستور نخستین حمله ترامپ «در چارچوب قوانین درگیریهای مسلحانه برای حفاظت از کشورمان در برابر کسانی است که سعی دارند سم را به سواحل ما بیاورند.»
با این حال، شماری از قانونگذاران جمهوریخواه و دموکرات به این حملات اعتراض کردهاند. سناتور رند پل (جمهوریخواه، کنتاکی) و آدام شیف (دموکرات، کالیفرنیا) هر دو در ۱۵ سپتامبر نسبت به اقدام ترامپ هشدار دادند. شیف اعلام کرد قصد دارد قطعنامهای درباره اختیارات جنگی ارائه دهد تا «قدرت اعلان جنگ را به کنگره بازگرداند.» او در پیامی ویدئویی گفت: «نمیخواهم شاهد آغاز جنگی با ونزوئلا باشیم، فقط به این دلیل که رئیسجمهور دارد کشتیها را یکییکی غرق میکند.»
ناظران درباره قانونی بودن این حملات در آبهای بینالمللی و اینکه آیا آمریکا در آستانه جنگی جدید – یا حتی وارد جنگی اعلامنشده با ونزوئلا – شده است، ابراز نگرانی کردهاند. منشور سازمان ملل استفاده از زور را جز در شرایط دفاع از خود ممنوع میکند. مایکل بکر، استاد حقوق بینالملل در کالج ترینیتی دوبلین، به بیبیسی گفت: «اینکه افراد کشتهشده را تروریستهای مواد مخدر معرفی کنند، آنها را به هدف مشروع نظامی تبدیل نمیکند و ممکن است ناقض منشور سازمان ملل و حق بنیادین حیات باشد.»
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر