گوگوریو، یکی از سه پادشاهی باستانی کره، از قرن اول پیش از میلاد تا قرن هفتم میلادی بر بخشهای وسیعی از شرق آسیا حکمرانی میکرد. این پادشاهی که به عنوان یکی از قدرتمندترین امپراتوریهای دوران خود شناخته میشود، نقش مهمی در شکلگیری تاریخ و فرهنگ منطقه ایفا کرد. اما سؤال اصلی این است: مناطق گوگوریو اکنون در کدام کشورها قرار دارند؟ بر اساس تحقیقات تاریخی، قلمرو گوگوریو امروز در مرزهای چندین کشور مدرن تقسیم شده است، از جمله کره شمالی، کره جنوبی، چین و روسیه.
گوگوریو، که گاهی به نام گوریو نیز شناخته میشود، طبق روایات سنتی در سال ۳۷ پیش از میلاد تأسیس شد و تا سال ۶۶۸ میلادی دوام آورد. این پادشاهی یکی از سه پادشاهی کره (همراه با بکجه و سیلا) بود و در رقابت مداوم با همسایگان خود قرار داشت. در اوج قدرت خود، تحت رهبری شاهانی مانند گوانگگائتو بزرگ، گوگوریو قلمرو خود را به بخشهای وسیعی از منچوری، شبهجزیره کره و حتی بخشهایی از روسیه و مغولستان گسترش داد.
به گزارش تیرداد نامه، پایتختهای گوگوریو در طول تاریخ تغییر کرد: ابتدا در دره رود هون (نزدیک به مرزهای فعلی چین و کره شمالی)، سپس به گونگنائه (نزدیک جیآن در چین مدرن) و در نهایت به پیونگیانگ در سال ۴۲۷ میلادی منتقل شد. این شهر تا پایان پادشاهی مرکز سیاسی و فرهنگی آن باقی ماند.
گوگوریو در سال ۶۶۸ میلادی پس از حمله اتحاد سیلا و سلسله تانگ چین سقوط کرد و قلمرو آن بین سیلا و تانگ تقسیم شد. نام “کره” (Korea) در زبان انگلیسی از نام گوگوریو (Goryeo) گرفته شده است، که نشاندهنده تأثیر عمیق آن بر هویت کرهای مدرن است.
در اوج شکوفایی، گوگوریو سهچهارم شبهجزیره کره را پوشش میداد، از جمله مناطقی که اکنون سئول در آن قرار دارد. قلمرو آن از رود یالو در غرب تا رود لیائو در شرق امتداد داشت و شامل بخشهای شمالی شبهجزیره کره، جنوب منچوری و مناطقی در نزدیکی رود تومن میشد. شواهد باستانشناختی نشان میدهد که مرزهای آن حتی به مغولستان داخلی و شرقی نیز رسیده بود.
این پادشاهی به دلیل دیوارهای دفاعی بلند، ارتش قدرتمند و پیشرفتهای فرهنگی مانند نقاشیهای دیواری مقبرهها شناخته میشود، که بسیاری از آنها اکنون به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت شدهاند.
امروزه، قلمرو تاریخی گوگوریو در چندین کشور مدرن تقسیم شده است:
علاوه بر این، بخشهای کوچکی ممکن است به مغولستان داخلی و شرقی تعلق داشته باشند، اما تمرکز اصلی بر چهار کشور فوق است.
گوگوریو موضوع جدال بین کره و چین است. کرهها آن را بخشی اساسی از تاریخ کره میدانند و آن را پیشینهای برای دولتهای بعدی مانند گوریو و چوسون میشمارند. در مقابل، چین، به ویژه از طریق پروژه شمال شرقی (۲۰۰۲-۲۰۰۷)، ادعا میکند که گوگوریو بخشی از تاریخ چین است و آن را به عنوان یک دولت محلی چندقومی توصیف میکند. این ادعاها منجر به تنشهای دیپلماتیک در سال ۲۰۰۴ شد، اما چین متعهد شد که این موضوع را در کتابهای درسی خود وارد نکند.