۱۵ مهر ۱۴۰۴
به روز شده در: ۱۵ مهر ۱۴۰۴ - ۱۷:۱۷
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۱۱۰۱۱۸۲
تاریخ انتشار: ۱۲:۴۰ - ۱۵-۰۷-۱۴۰۴
کد ۱۱۰۱۱۸۲
انتشار: ۱۲:۴۰ - ۱۵-۰۷-۱۴۰۴

پل ورسک؛ افتخار ملی یا مسیر دو قدرت جهانی؟

پل ورسک؛ افتخار ملی یا مسیر دو قدرت جهانی؟
در ظاهر، این سازه شاهکاری مهندسی است؛ بنایی که در دهه‌ی ۱۳۱۰ خورشیدی به دستور رضاشاه، با طراحی مهندسان اتریشی و دستان کارگران ایرانی ساخته شد؛ نشانه‌ای است از عزم صنعتی‌شدن و ورود به جهان مدرن. اما تاریخ همیشه چهره‌ی دیگری هم دارد.

عصر ایران؛ سعید خاتمی - هر بار که به شمال سفر می‌کنم و قطار از دل تونل‌های البرز بیرون می‌آید، ناگهان پیکر سنگی پل ورسک در میان مه نمایان می‌شود؛

جایی که ذهنم، همیشه میان غرور و تردید معلق می‌ماند. نمادی از اراده‌ی ملی، یا قطعه‌ای از بازی قدرت‌ها در قرن بیستم؟

هر بار که سایه‌ی پل بر دره می‌افتد، گفت‌وگوی قدیمی با همسفرم دوباره آغاز می‌شود. از خود می‌پرسیم:

آیا این پل، نشانه‌ی استقلال و شکوه ایران بود؟

یا بخشی از نقشه‌ای حساب‌شده از سوی قدرت‌های هژمون آن روزگار — همان روباه پیر و هم‌پیمانانش که دهه‌هاست مسیر ایران را در نقشه‌ی ژئوپلیتیکی خود ترسیم کرده‌اند؟
هیچ‌گاه به پاسخ مشترکی نرسیده‌ایم.

عبور تانک های نظامی با قطار از روی پل ورسک در جنگ جهانی دوم
عبور تانک های نظامی با قطار از روی پل ورسک در جنگ جهانی دوم

پل همان‌جا ایستاده است؛ باشکوه و خاموش، و ما هنوز در رفت‌وبرگشت میان غرور ملی و تردید تاریخی.

در ظاهر، این سازه شاهکاری مهندسی است؛ بنایی که در دهه‌ی ۱۳۱۰ خورشیدی به دستور رضاشاه، با طراحی مهندسان اتریشی و دستان کارگران ایرانی ساخته شد؛ نشانه‌ای از عزم صنعتی‌شدن و ورود به جهان مدرن.

اما تاریخ همیشه چهره‌ی دیگری هم دارد.

چرا مسیر راه‌آهن ایران به‌جای شرق و غرب، از شمال تا جنوب کشیده شد؟

چرا درست در مسیری که از نظر نظامی، حیاتی‌ترین راه ارتباطی میان خلیج فارس و مرزهای شوروی بود؛ همان مسیری که اندکی بعد، ارتش بریتانیا برای انتقال تدارکات جنگ جهانی دوم از آن بهره گرفت و وینستون چرچیل آن را «پل پیروزی» نامید؟

اما آیا این نام، واقعاً نشانه‌ی افتخار ایران بود، یا نشانه‌ی آن‌که مسیر ما، پیش از ما تعیین شده بود؟

آیا این پل ما را به جهان پیوند داد، یا جهان را به قلب سرزمین ما رساند؟

شاید ورسک تنها دو کوه را به هم وصل نکرد؛ بلکه دو قدرت جهانی را نیز در میانه‌ی سرزمین ما به هم رساند.

پلی که ایران ساخت، اما جهان از آن عبور کرد.

برای بعضی، نشانه‌ی تولد ایران نوین است؛ برای بعضی دیگر، یادگار دوران وابستگی با چهره‌ای مدرن.

و شاید همین دوگانگی است که پس از نزدیک به یک قرن، هنوز هر بار با دیدنش، ذهن آدم را در میانه‌ی افتخار و پرسش معلق نگه می‌دارد

در مرزی باریک میان ساختن و ساخته شدن.

وقتی دیگران از رویت می‌گذرند و نامت را در کتاب‌هایشان می‌نویسند،

تو می‌مانی و پرسشی قدیمی میان غرور و تردید:

آیا ما از دل تاریخ عبور کردیم، یا تاریخ از دل ما؟

ارسال به دوستان
اعتراف کاسمیرو: نام اصلی‌ام چیز دیگری است! تغییر اسم ستاره یونایتد به دلیل «خرافات» درخشش نوید شمس در اتریش؛ لژیونر تنیس روی میز ایران عامل پیروزی قاطع تیمش شد آمار سازمان ثبت از ازدواج ۸۰ ساله‌ها معمای هزینه چند صدهزار دلاری پرسپولیس؛ تسویه‌حساب با مهاجمی که یک دقیقه هم بازی نکرد! اورتون ریبیرو، ستاره برزیلی، به سرطان مبتلا شد کیو آر کد و داستان جالبی که با مهندس ژاپنی تویوتا شکل گرفت(+فیلم) «کولبران» چه می‌برند؟ چه می‌آورند؟ 2 دانشجوی دستگیر شده با 2 جسد دزدیده شده در اصفهان، ز گهواره تا گور دانش بجوی روزنامه جمهوری اسلامی: ۷ سال کشور را معطل امام جمعه‌ای کردند که CFT را حرام می‌دانست نظری: منتظر محمد قبل از مدیریت من از استقلال شکایت کرده بود؛ چرا اصل ماجرا فاش نمی‌شود؟ مدیرعامل فجرسپاسی: حضور یک داور در اتاق VAR شبهه‌برانگیز است؛ مطالبه ما فقط عدالت است زیدآبادی: دخالت پلیس در موضوع حجاب، به «اقتدار» پلیس آسیب می‌زند؛ مردم از زور متنفرند ونزوئلا: طرح بمب‌گذاری سفارت آمریکا را خنثی کردیم صحرا اسداللهی با هوش مصنوعی «اشک» ریخت! «کودکی که جامانده بود، برگشت!» (عکس) ادعای نتانیاهو: ایران در حال ساخت موشک‌های بالستیک قاره پیما، برای حمله به آمریکاست