فعال محیطزیست گفت: نهادهای امنیتی برای افزایش دید و کنترل قاچاقچیان، نیزارها را آتش میزنند. از سوی دیگر، اختلافات محلی بین گاومیشداران باعث میشود هر طرف برای اثبات مالکیت، نیزارهای طرف مقابل را آتش بزند.
به گزارش فارس، محمد درویش محقق و کنشگر محیطزیست، با اشاره به سفر اخیر خود به کشور عراق، اظهار کرد: در بازدید از مناطق الغرنه و العماره تا بخش عراقی هورالعظیم، شاهد آتش گرفتن نیزارها در ابعادی وسیعتر از بخش ایرانی بودم.
وی افزود: گفتوگو با دانشمندان و اساتید دانشگاه بصره نشان داد علت اصلی این آتشسوزیها، کاهش شدید حقآبه هورالعظیم است. به دلیل خشک شدن گسترده عرصه تالاب، نیزارها بهراحتی چه بهصورت عمدی و چه سهوی مشتعل میشوند.
این فعال محیطزیست گفت: منطقه هنوز بسیار گرم است؛ هرچند نسبت به شهریور اندکی بهتر شده است اما همچنان شرایط برای آتشسوزی مهیاست.
درویش با تأکید بر لزوم تأمین حقآبه تالاب بیان کرد: بخش ایرانی هورالعظیم به ۱.۴ میلیارد مترمکعب و بخش عراقی به ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب نیاز دارد، که ایران تنها ۴۰۰ میلیون مترمکعب و عراق نیز حدود همین مقدار را تأمین کردهاند؛ این در حالی است که عراق باید دو برابر ایران آب رهاسازی کند.
وی با اشاره به نهر «الکحلا» عنوان کرد: عملاً آبی از این نهر به تالاب نمیرسد؛ چرا که شرکت نفت عراق، چندین برابر ایران، نیزارها را قلعوقمع کرده و تالاب را خشک کرده است تا عملیات حفاری نفتی بهراحتی انجام شود.
درویش تأکید کرد: مدیریت دو کشور ایران و عراق در خصوص هورالعظیم شباهت زیادی به یکدیگر دارد. منازل شهر رفیع در ایران بسیار شبیه منازل الکحلا در عراق است، بهطوری که تشخیص مرز جغرافیایی برای بازدیدکنندگان دشوار میشود.
وی توضیح داد: ضلع شرقی هورالعظیم که از فرات منشعب میشود، هورالحمار نام دارد و ضلع غربی، هورالهویزه است.
درویش درباره علل آتشسوزیهای عمدی گفت: نهادهای امنیتی برای افزایش دید و کنترل قاچاقچیان، نیزارها را آتش میزنند. از سوی دیگر، اختلافات محلی بین گاومیشداران باعث میشود هر طرف برای اثبات مالکیت، نیزارهای طرف مقابل را آتش بزند.
وی افزود: هرچند این دلایل وجود دارد، اما اصل ماجرا به خشکی تالاب بازمیگردد. اگر تالاب رطوبت کافی داشت، هرگز چنین آتشسوزیهایی رخ نمیداد.
درویش بیان کرد: مطالبه مردم در دو سوی مرز باید تأمین حقآبه هورالعظیم و هورالهویزه باشد. عراقیها بخش عراقی هورالعظیم را در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت کردهاند که اقدام مثبتی برای مطالبهگری است؛ هرچند در عمل توان چانهزنی چندانی ندارند.
وی گفت: در منطقه الغرنه، محل تلاقی دجله و فرات، همچنان حجم قابلتوجهی از آب وجود دارد. اگر تنها ۱۰ درصد این آب به سمت شرق منحرف شود، هورالعظیم دوباره زیر آب میرود. با این حال عراقیها معتقدند تأمین این آب وظیفه ایران است.
درویش عنوان کرد: از گذشته، آب هورالعظیم از کرخه و دجله تأمین میشد؛ اما ایران در تأمین این میزان آب ناتوان مانده است.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا راهی غیر از بارندگی برای تأمین آب تالاب وجود دارد، درویش گفت: اگر عراق ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب رهاسازی کند، قطعاً در بخش ایرانی هورالعظیم آتشسوزی رخ نخواهد داد.
درویش در پاسخ به پرسشی درباره عملکرد ایران در دیپلماسی آبی، عنوان کرد: قطعاً ضعیف عمل کردهایم. عراقیها حتی تصور میکنند ایران حق آنها را خورده است؛ در حالی که سدسازی ترکیه عامل اصلی کاهش آب است و توجه کافی به این مسئله نشده است.
وی تأکید کرد: به دلیل وزش باد از شرق به غرب، دود آتشسوزیها به مناطق ایرانی میرسد؛ در حالی که مناطق العماره و الغرنه در شرق تالاب قرار دارند و دود را کمتر احساس میکنند.