کشورهای برتر جهان که طولانیترین شبکه بزرگراههای کنترلشده را دارند چین، آمریکا، ژاپن و آلمان هستند؛ این زیرساختها نقشی اساسی در تسهیل تردد سریع و توسعه اقتصادی ایفا میکنند و نشاندهنده اهمیت سرمایهگذاری در حملونقل زمینی هستند.
به گزارش ایمنا، شبکههای بزرگراهی کنترلشده یا آزادراهها از زیرساختهای حیاتی در رشد اقتصادی، تسهیل تردد و توسعه پایدار کشورها بهشمار میروند. این مسیرها که برای ترافیک پرسرعت طراحی شدهاند، ورودیها و خروجیهای محدود و استاندارد دارند و نقش محوری در حملونقل داخلی و بینالمللی ایفا میکنند.
بر پایه آخرین آمار جهانی تا سال ۲۰۲۴، ده کشوری که طولانیترین شبکه بزرگراههای کنترلشده و بیش از نیمی از کل بزرگراههای کنترلشده جهان را در اختیار دارند به شرح زیر هستند. روند توسعه این بزرگراهها بیانگر پیوند مستقیم میان سرمایهگذاری در زیرساختهای حملونقل و پیشرفت اقتصادی پایدار است.
چین با اختلاف قابلتوجه، گستردهترین شبکه آزادراهی جهان را در اختیار دارد. طول کل این شبکه در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱۹۰ هزار و ۷۰۰ کیلومتر بود که بخش عمدهای از آن در قالب شبکه ملی آزادراههای چین، تمام شهرها و مراکز استانها را به هم متصل میکند. با وجود وسعت چشمگیر شبکه جادهای این کشور، تنها سه درصد از آن به مسیرهای کنترلشده اختصاص دارد، اما همین بخش ستون فقرات حملونقل سریع زمینی چین محسوب میشود.
با حدود ۷۶ هزار و ۳۳۴ کیلومتر آزادراه، ایالات متحده آمریکا دومین دارنده بزرگترین شبکه بزرگراههای کنترلشده در جهان است. این سیستم، بستر اصلی تردد میاناستانی، حملونقل کالا و جابهجایی میلیونها خودرو در روز بهشمار میرود. بیشتر بخشهای این شبکه تحت مالکیت دولتهای ایالتی و فدرال اداره میشوند، اما تعدادی از این مسیرها توسط شرکتهای خصوصی ساخته و نگهداری میشوند.
ژاپن با وجود زمینهای کوهستانی، تراکم بالای جمعیت و جزیرهای بودن، شبکهای دقیق و کارآمد از آزادراهها به طول ۳۰ هزار و ۴۶۹ کیلومتر دارد. این مسیرها شهرهای بزرگ، جزایر اصلی و مناطق صنعتی این کشور را بهطور مؤثر به هم متصل میکنند.
اسپانیا با مجموع ۱۷ هزار و ۲۲۸ کیلومتر، یکی از پیشرفتهترین نظامهای بزرگراهی قاره اروپا را داراست. بخش مهمی از این زیرساختها با پشتیبانی مالی اتحادیه اروپا ساخته شده و سهم عمدهای در توسعه اقتصادی و گردشگری کشور دارد.
کانادا با وسعت سرزمینی گسترده و تراکم جمعیت پایین، شبکهای مهم از بزرگراههای کنترلشده به طول ۱۷ هزار و ۴۱ کیلومتر ایجاد کرده است. این آزادراهها بهویژه در مسیرهای طولانی و مناطق کمجمعیت، نقشی اساسی در اتصال مراکز شهری و حملونقل کالا بین شرق و غرب کشور دارند. بعضی بخشهای کلیدی این سیستم در محور بزرگراه سراسری کانادا جای گرفتهاند.
برزیل با ۱۷ هزار کیلومتر آزادراه، در میان کشورهای درحالتوسعه دارای زیرساختهای قابلتوجهی است. اگرچه این رقم کمتر از یک درصد کل جادههای کشور را تشکیل میدهد، اما نقش مهمی در اتصال مراکز شهری، بنادر و مناطق صنعتی ایفا میکند.
آلمان با طول تقریبی ۱۶ هزار و ۳۶۵ کیلومتر، یکی از متراکمترین و پیشرفتهترین شبکههای آزادراهی جهان را دارد. اتوبانهای آلمان بهدلیل کیفیت بالا، فناوری بهکاررفته در نگهداری و استانداردهای ایمنی ممتاز، الگوی بسیاری از کشورهای اروپایی محسوب میشوند.
شبکه مسیر خودکار( autoroute) فرانسه با طول ۱۱ هزار و ۶۷۱ کیلومتر، نظامی گسترده از بزرگراههای عوارضی را شامل میشود که بیشتر آنها تحت مدیریت بخش خصوصی قرار دارند. درآمد حاصل از عوارض در تعمیر، نگهداری و نوسازی مداوم این خطوط هزینه میشود.
در آمریکای لاتین، مکزیک با ۱۱ هزار و ۹۴ کیلومتر شبکه آزادراهی یکی از پیشرانهای منطقه در توسعه زیرساختهای حملونقل محسوب میشود. این جادهها برای تجارت فرا مرزی و تردد مسافران بین ایالتها نقش حیاتی دارند.
ایتالیا با شبکه اتوسترادا (بزرگراههای عریض، مدرن و دارای عوارضی برای تردد سریع خودروها) به طول ۶۶۰۰ کیلومتر، یکی از قدیمیترین سامانههای بزرگراهی در اروپا را در اختیار دارد. این مسیرها میان شهرهای بزرگ از جمله رم، میلان، ناپل و فلورانس قرار دارند و بیشتر بهصورت عوارضی بهرهبرداری میشوند.