ضرورت بقا بر ایدئولوژی؛ چرا بلشویک ها روبل تزاری را ابطال نکردند؟ (+عکس)

عصر ایران - یکی از حقایق جذاب و کمتر شناخته شده در تاریخ مالی روسیه، تداوم اعتبار اسکناس های روبل تزاری، که مزین به مونوگرام نیکلای دوم (آخرین تزار) بودند، برای مدتی طولانی پس از انقلاب 1917 و سقوط امپراتوری است. این وضعیت متناقض – استفاده دولت سوسیالیستی نوین از ارز رژیم سلطنتی سرنگون شده – ریشه در شرایط اضطراری، بحران های اقتصادی و ملاحظات عملیاتی دوران پس از انقلاب داشت.

این اوراق، به ویژه سری 1898 (آخرین سری کاغذی قرن نوزدهم) که تا 1915 چاپ شدند، در نهایت تا اول اکتبر 1922 از چرخه خارج و باطل شدند. این فرآیند طولانی خروج، بازتاب دهنده هرج و مرج اقتصادی سال های جنگ داخلی بود.

دلایل اصلی پذیرش موقت روبل تزاری

پذیرش روبل های تزاری و همچنین اسکناس های دولت موقت، نه یک انتخاب ایدئولوژیک، بلکه یک ضرورت عملی بود که دلایل عمده آن عبارتند از:

ابرتورم و فروپاشی اعتماد پولی

جنگ جهانی اول و جنگ داخلی روسیه باعث شد تا دولت های پی در پی (تزاری، موقت و شوروی) برای تامین مالی جنگ، حجم عظیمی پول بدون پشتوانه چاپ کنند. این اقدام منجر به ابرتورم فاجعه بار شد.

در چنین شرایطی، دولت شوروی منابع و زمان لازم برای تولید سریع و گسترده پول کاملا جدید را نداشت. به رسمیت شناختن موقت پول های موجود در دست مردم، تنها راه برای حفظ حداقل جریان مبادلات اقتصادی و جلوگیری از توقف کامل بازارها بود.

بحران چاپ و لجستیک

ماشین آلات چاپ اسکناس و منابع تولید (کاغذ و جوهر) در طول جنگ و انقلاب دچار اختلال جدی شده بودند. بلشویک ها در ابتدای کار، در مدیریت و توزیع پول جدید با مشکلات شدید لجستیکی در سراسر قلمرو وسیع روسیه مواجه بودند.

در نتیجه، استفاده از ذخیره اسکناس های قدیمی چاپ شده (از جمله سری های 1898، 1905 و 1909) که در خزانه ها باقی مانده بودند، آسان ترین و سریع ترین راه برای تزریق نقدینگی به اقتصاد بود.

اولویت بقا بر ایدئولوژی

در سال های اولیه (1917-1921)، اولویت اصلی دولت شوروی پیروزی در جنگ داخلی و تامین غذا و مایحتاج شهروندان و ارتش سرخ بود. در چنین فضایی، مسائل نمادین مانند اینکه آیا روی پول، نشان تزار باشد یا ستاره سرخ، در اولویت های بعدی قرار می گرفت. دولت مجبور بود حتی پول دشمن خود را برای خرید غلات از دهقانان یا پرداخت به کارگران بپذیرد.

پایان اعتبار؛ اصلاحات پولی سال 1922

این وضعیت تا زمان تثبیت نسبی سیاسی و اجرای سیاست جدید اقتصادی توسط لنین ادامه یافت. سیاست جدید اقتصادی به دنبال بازگرداندن ثبات نسبی به اقتصاد بود که اصلاحات پولی بخش اصلی آن بود.

در سال 1922، دولت شوروی تصمیم به اصلاحات جدی گرفت تا با پدیده ابرتورم مبارزه کند. اولین گام شامل خروج رسمی و ابطال تمام ارزهای قدیمی و جایگزینی آنها با روبل های جدید شوروی بود.

در نهایت، با اعلام رسمی دولت، اوراق اعتبار تزاری و سایر ارزهای غیرشوروی در تاریخ 1 اکتبر 1922 اعتبار قانونی خود را از دست دادند و به طور کامل از چرخه اقتصادی خارج شدند.

بیشتر بخوانید:

ماجرای شلیک تانک ها به «کاخ سفید» روسیه (+تصاویر)

تماشاخانه

سرنوشت تلخ جشن‌های ایرانی / از ممنوعیت برگزاری تا به هم زدن شادی‌ در جشن‌ها / وقتی حتی آب‌پاشی ممنوع است (فیلم)

عکاسی مخفیانه از رامبد جوان و خانم‌های دستیارش: مریم، سعیده، نگار، سارا، مهدیه، شیوا، مهسا و ... (فیلم)

فیلم های دیگر