بازار در خطر تکرار پلاسکو/ پایتخت در وضعیت قرمز ایمنی

در شهر تهران وضعیت ساختمان‌های ناایمن یکی از چالش‌های عمده شهری است که از جنبه‌های مختلف از جمله ایمنی حریق، زلزله، ساخت‌وساز غیراصولی و تهدید بررسی می‌شود.

به گزارش اعتماد، طبق اعلام سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران حدود ۸۰ هزار ساختمان ناایمن در تهران شناسایی شده‌اند. این در حالی است سه سال پیش این آمار کمتر بوده است؛ فروردین ۱۴۰۱ مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی تهران گفته بود که ۳۳ هزار ساختمان ناایمن در پایتخت ایران شناسایی شده است. 

طبق گزارشات در مناطق مختلف شهر بیشترین تمرکز ساختمان‌های ناایمن در منطقه‌های ۱۱ و ۱۲ تهران بوده است. «رعایت نکردن کامل الزامات ایمنی همچون سیستم‌های هشدار و اطفای حریق، ساخت ساختمان‌ها در دوره‌ای که ضوابط ایمنی با آیین‌نامه‌های جامع به‌طور کامل اجرایی نشده بود، بافت فرسوده و ساختمان‌هایی که مقاوم‌سازی نشده‌اند یا در معرض خطر زلزله هستند و نمای ساختمان‌ها مثل نمای کامپوزیت که ممکن است زمان آتش‌سوزی خطر بیشتری ایجاد کنند» چند نکته از دلایل ناایمن بودن ساختمان‌هاست.

با این حال شهرداری تهران و سازمان آتش‌نشانی بازدیدها و پایش‌هایی انجام داده‌اند و ساختمان‌ها را به چهار دسته از لحاظ خطر تقسیم کرده‌اند: ایمن، ناایمن اندک، نیازمند بهسازی لرزه‌ای و نیازمند تخریب و نوسازی. در بحث ساختمان‌های ناایمن چالش‌هایی وجود دارد؛

«کمبود منابع مالی یا انگیزه برای مقاوم‌سازی و ارتقای ایمنی برخی ساختمان‌ها، مشکلات حقوقی یا مالکیتی که ممکن است مالکان به سرعت اقدام نکنند، ضوابط نگهداری پس از ساخت و فقدان اطلاعات کامل عمومی و شفافیت در انتشار فهرست ساختمان‌های ناایمن» هر از گاهی فهرست ساختمان‌های ناایمن در تهران منتشر می‌شود. حالا «اعتماد» به آخرین اظهارات مسوولان مربوطه که در مورد ساختمان‌های ناایمن و پرخطر بوده، پرداخته است. 

یازدهم آبان ماه جاری، مهدی چمران، رییس شورای شهر تهران با اشاره به پلمب پاساژهای شانزلیزه و آلومینیوم گفت: «دادستانی باید موضوع را پیگیری کند و شهرداری نیز گزارش لازم را ارایه دهد تا پاساژهای ناایمن تا زمانی که به ایمنی نرسیدند، اجازه فعالیت نداشته باشند.» 

دهم آبان ماه، کامران عبدولی، معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران گفت: «بر اساس ارزیابی‌های تخصصی انجام شده، ۱۱ ساختمان در محدوده بازار در وضعیت بسیار پرخطر از نظر حریق قرار دارند و سازمان آتش‌نشانی به‌طور جدی وارد رسیدگی به آن‌ها شده است. در صورتی که مالکان و مدیران این بناها نسبت به اجرای دستورالعمل‌های ایمنی اقدام نکنند، این ساختمان‌ها تا پایان سال تعیین‌تکلیف شده و احتمال پلمب آن‌ها وجود دارد.

ساختمان‌های بحرانی بازار شامل سرای وحید (خیابان خیام شمالی، بازار پاچنار، بازار سیدولی)، سرای حاج ملاعلی (بازار زید، بین چهارسوق بزرگ و کوچک)، سرای سیدولی (۱۵ خرداد، بازار پاچنار، محوطه امامزاده سیدولی)، سرای اتفاق (عباس‌آباد، بازار تهران)، پاساژ شناسا (خیابان خیام شمالی، بازار پاچنار، کوچه سیدولی)، پاساژ زورخانه (خیابان خیام شمالی، ابتدای کوچه زورخانه)، پاساژ وحدت (خیابان ۱۵ خرداد، بازار نوروزخان، چهارسوق بزرگ بازار مسگرها، انتهای کوچه کنی)، پاساژ بلور (خیابان ۱۵ خرداد، سبزه میدان، بازار کفاش‌ها، بازار زید، پلاک ۴۱)، سرای باغچه علی‌گوله (خیابان مولوی، بازار حضرتی، بازار نجارها، روبه‌روی سیداسماعیل دوم، پلاک ۵۲)، سرای رشتی (بازار کفاش‌ها، بازار زید، پلاک ۲۵)، پاساژ طلازاده (بازار نوروزخان، چهارسوق بزرگ، بازار مسگرها، پلاک ۱۲۹) هستند.

در اکثر این بناها، سیم‌کشی‌های برق فرسوده و آشفته است، سیستم اعلام و اطفای حریق خودکار وجود ندارد، راه‌های خروج ایمن طراحی نشده و روشنایی اضطراری و علایم خروج یا ناقصند یا اصلا وجود ندارند. همچنین ارتباط مستقیم بین طبقات از طریق رایزرها و سقف‌ها باعث می‌شود که در صورت بروز آتش‌سوزی، شعله و دود به سرعت در ساختمان گسترش پیدا کند.

در کنار این مشکلات، بار اشتعال بالا، نبود تهویه مناسب برای کنترل حرارت و دود و ضعف جدی در جان‌پناه‌ها و تجهیزات ایمنی باعث شده است تا این ساختمان‌ها در طبقه بحرانی قرار گیرند. به مالکان اخطار رسمی داده‌ایم تا اگر همکاری نکنند، با هماهنگی نهادهای قضایی، همانند پرونده ساختمان آلومینیوم و شانزلیزه، برخورد قانونی شود و پلمب قطعی صورت گیرد.» 

۵۴ مورد ساختمان بحرانی در تهران

معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در مورد ساختمان‌های ناایمن گفت: «تعداد ساختمان‌های بحرانی تهران در حال حاضر به حدود ۵۴ مورد رسیده است. متاسفانه برخی از این ساختمان‌ها در گذشته حتی قراردادها و دستورالعمل‌های ایمنی خود را به سازمان آتش‌نشانی ارایه کرده بودند، اما روند کار متوقف شد. ساختمان آلومینیوم اجرای سیستم‌های اعلام و اطفای حریق را آغاز کرده بود، اما هیچ کدام راه‌اندازی نشده و به صورت ناقص باقی مانده است.

در حال حاضر سیستم اطفای فاقد آب، بررسی ایمنی سیم‌کشی برق انجام نشده و پلکان‌ها و مسیرهای خروج دوربندی نشده‌اند. همچنین سیستم تهویه و فشار مثبت پلکان نیز نصب نشده است. در نتیجه ساختمان هنوز در شرایط ایمن قرار ندارد. این ساختمان به‌رغم داشتن آتش‌نشان مقیم ۲۴ساعته و اقدام به موقع هنگام حریق اخیر، همچنان ناایمن است و کمیته ایمنی منطقه ۱۱ درباره آن تصمیم‌گیری کرده است. در صورت ادامه این وضعیت، موضوع پلمب با دستور قضایی دنبال خواهد شد که چند روز گذشته نیز این امر محقق شد.

در این ساختمان هیچ یک از سیستم‌های ایمنی اجرا نشده است. با وجود اخطارها و مکاتبات مکرر با مالک و حتی اعلام موضوع به دادستانی، هنوز نه سیستم اعلام و نه اطفای حریق راه‌اندازی نشده و عملا در فاز صفر ایمن‌سازی قرار دارد. اگر این روند ادامه یابد، دادستانی به‌طور جدی وارد عمل شده و پلمب می‌شود که این پاساژ نیز چند روز پیش از سوی شهرداری منطقه پلمب شد. این ساختمان با بار اشتعال بسیار بالا و عمدتا پارچه، بارها به عنوان یکی از ساختمان‌های ناایمن نقاط منطقه ۱۱ مطرح شده است.

در تاریخ ۲۹ مهر سال جاری، حکم قطع انشعاب آن با حضور نمایندگان قوه قضاییه و آتش‌نشانی صادر و ابلاغ شد و در صورت‌عدم اقدام فوری، فاز بعدی اجرای حکم پلمب خواهد بود. ساختمان اقاقیا نیز شرایط مشابهی دارد و در زمره چهار ساختمان پرخطر منطقه ۱۱ محسوب می‌شود. این چهار ساختمان از جمله موارد بسیار پرخطر تهران هستند. ساختمان آلومینیوم در شرایط پرخطر و سه ساختمان اقاقیا، مهستان و شانزلیزه در وضعیت بسیار پرخطر قرار دارند. اگر مالکان نسبت به ایمن‌سازی اقدام نکنند، این بناها می‌توانند سرنوشت مشابه پلاسکو را تکرار کنند.» 

پنجم آبان نیز عبدولی، معاون پیشگیری سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در مورد ۱۱ ساختمان بحرانی در قلب بازار تهران گفت: «موضوع بازار تهران سال‌هاست به عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی برای مدیریت شهری مطرح است. یکی از مشکلات اصلی بازار، نبود تفکیک و منطقه‌بندی مناسب میان صنف‌های مختلف است.

با وجود گذشت زمان طولانی، هنوز اقدام موثری در این زمینه انجام نشده است. یکی از پیشنهادهای ما از همان روز نخست این بود که هر چه سریع‌تر این جداسازی انجام شود تا دست‌کم صنف‌هایی که در معرض خطر بیشتری هستند، از سایر صنف‌ها جدا شوند. جداسازی اتفاق نیفتاد، اما سال‌های گذشته پیرو هشدارها و تذکرات سازمان آتش‌نشانی که انجام داد ما تقریبا توانستیم در این چند سال ۱۳۵۷ پلاک که هر کدام بالای ۲۰۰ مغازه است را شناسایی کنیم.

از این تعداد ۱۱ ساختمان بحرانی باقی مانده است. از ۱۲۹ ساختمان بحرانی در تهران که ۱۴ مورد آن در بازار تهران قرار داشت، ۳ مورد ایمن‌سازی شده و ۱۱ مورد دیگر باقی مانده که جزو ساختمان‌های بسیار پرخطر یا بحرانی است. هشدارهای داده شده، بی‌نتیجه مانده است. ساختمان‌های پرخطر ما نیز ۸۲۹ ساختمان است و همچنین ۳۲۰ ساختمان میان خطر و ۱۹۷ ساختمان کم خطر در بازار تهران وجود دارد.» 

همچنین علی نصیری، رییس سازمان پیشگیری و مدیریت تهران نیز گفت: «مسائل ناایمنی بازار تهران با پیچیدگی‌هایی که دارد، یک راهکاری برای آن تدوین که مصوبه ستاد بازآفرینی شهر تهران شده که با حضور استاندار وقت تهران و شهردار تهران و همه دستگاه‌ها مصوب شده است. این مصوبه ۳۴ اقدام دارد. این تعداد در چهار دسته اقدامات از جمله اقدامات مرتبط با بحث مخاطرات و حریق، کاربری و فعالیت، زیرساخت‌ها و مسائل حقوقی و مالکیت است. بازار تهران، بالای پشت بام برخی رستوران‌ها را مشاهده می‌کنیم، می‌بینیم چند ده‌تا و بعضا چند صدتا کپسول گاز کنار هم قرار دارد. یکسری از اصناف باید از بازار بزرگ تهران با تعامل جابه‌جا شوند.» 

اواخر مهر ماه سال جاری نیز قدرت‌الله محمدی، درباره آخرین وضعیت بیمارستان‌های ناایمن گفت: «در حال حاضر تنها چهار بیمارستان تهران شامل بیمارستان سینا، بیمارستان امام خمینی (ره)، بیمارستان شهدای یافت‌آباد و بیمارستان رسول اکرم در فهرست ساختمان‌های ناایمن باقی مانده‌اند که برای هر چهار مرکز، اقدامات لازم جهت ایمن‌سازی آغاز شده است.

بخشی از این مراکز درمانی مراحل اصلی بازسازی، اصلاح تاسیسات و به‌روزرسانی سیستم‌های ایمنی از جمله سامانه‌های اعلام و اطفای حریق را به پایان رسانده‌اند و برخی دیگر نیز در حال تکمیل مراحل اجرایی خود هستند. با توجه به نقش حیاتی بیمارستان‌ها در مواقع بحرانی و ضرورت استمرار خدمات درمانی در شرایط اضطراری، ایمن‌سازی این مراکز از اولویت‌های اصلی سازمان آتش‌نشانی است. از این‌رو، روند کار به صورت مستمر پایش می‌شود و کارشناسان ما به‌طور منظم وضعیت ایمنی این مراکز را ارزیابی و گزارش‌های دقیق به مدیریت شهری ارایه می‌کنند.»

آغاز فروش اقساطی محصولات کرمان موتور (+جدول فروش و جزئیات)

تماشاخانه

راز محبوبیت زهران ممدانی و شباهت های او با ترامپ (فیلم)

مرحوم رئیسی به حدی انقلابی بود که می‌خواست کاریکاتوریست اهانت کننده را اعدام کند ولی رهبری نگذاشتند (فیلم)

فیلم های دیگر