.png "عصر ایران")
۲۳ آبان ۱۴۰۴
به روز شده در: ۲۳ آبان ۱۴۰۴ - ۱۹:۱۶
فتح بدون اکسیژن اورست و اسکی مستقیم از قله توسط کوهنورد لهستانی (فیلم) شهرک‌های ۷۰ساله تهران
ساختمان‌های چهارصد دستگاه و هزار دستگاه یادگاری ارزشمند از گذشته محله نازی‌آباد است که رد پای مهندسان آلمانی در ساخت آن‌ها دیده می‌شود. در ادامه به ویژگی‌های متفاوت این ساختمان‌ها که روزگاری نخستین آپارتمان‌های تهران با سبک مدرن بودند پرداخته‌ایم.
آپارتمان‌های چهارصددستگاه در محله نازی آباد یکی از نخستین تجربه‌های آپارتمان نشینی در پایتخت به شمار می‌روند.
به گزارش همشهری آنلاین، کار ساخت آپارتمان‌های چهارصددستگاه از سال ۱۳۲۵ شروع و چهار سال بعد به ساکنانش تحویل داده شد. در ساخت این پروژه نیز آلمانی‌ها که آن روز‌ها طراحی و اجرای بیشتر پروژه‌های صنعتی آن محدوده را برعهده داشتند، نقش محوری ایفا کردند.
نوروزعلی حسن‌جانی، یکی از اهالی قدیمی نازی‌آباد در این‌باره می‌گوید: «چهارصد دستگاه را آلمانی‌ها ساختند. این پروژه شامل ۲۱ بلوک و ۸۴۰ واحد حدود ۷۰ و ۷۵ متری بود. آن روز‌ها می‌گفتند مهندسان آلمانی ساختمان‌ها را با آهن و سیمان ساخته‌اند و طراحی آن به گونه‌ای است که در برابر زلزله ۷ ریشتری هم تاب می‌آورد. امکانات آپارتمان‌ها هم تکمیل بود. آن روز‌ها که خیلی از خانه‌ها حمام نداشتند، آلمانی‌ها در هر واحد از این آپارتمان‌های ۴ طبقه که هر طبقه آن ۵ واحد دارد حمام، انباری اختصاصی و... ساختند. ویژگی خاص چهارصد دستگاه چمن‌کاری و فضای سبز جلوی آپارتمان‌ها بود که آن روز‌ها جلوه خاصی به محله می‌داد.»
به گفته علیرضا زمانی تهران‌پژوه، چهارصد دستگاه نازی‌آباد و پیروزی تقریبا در یک دوره زمانی جزو اولین مجتمع‌های مسکونی تهران هستند که به سبک مدرن ساخته شده و اولین محلی در ایران است که در آن شوفاژکشی انجام شد. حسن‌جانی درباره ساکنان نخست این آپارتمان‌ها می‌گوید: «چهارصد دستگاه از همان آغاز برای سکونت کارگران ساخته شد. از آنجایی که در نازی‌آباد و اراضی اطراف کارخانه‌های بسیاری تاسیس شد، این مجتمع را برای سکونت کارگران بنا کردند. ساکنان نخست این مجتمع از کارگران گمرکات، چیت‌سازی، سیلو، کارخانه قند، شکر و... بودند.»
نماد دیگر نازی‌آباد که نشان از گذشته این محله دارد، در حوالی خیابان یوسف‌زاده و ورزشگاه مرغوبکار دیده می‌شود. اگرچه از خانه‌های ویلایی و یک طبقه هزاردستگاه نازی‌آباد کمتر نشانی باقی مانده و بسیاری از آن واحد‌های مسکونی جای خود را به آپارتمان‌های نونوار داده‌اند، اما هنوز خانه‌هایی که به دست مهندسان آلمانی ساخته شده‌اند، رنگ و بوی گذشته نازی‌آباد را حفظ کرده‌اند.
حسن‌جانی درباره ساختمان‌های هزاردستگاه می‌گوید: «سال ۱۳۴۱ وقتی زلزله بویین زهرا بسیاری را اهالی آن منطقه را بی‌خانمان کرد، دولت وقت تصمیم گرفت برای زلزله‌زدگان در تهران خانه‌های ضدزلزله بسازد. محله نازی آباد برای اجرا این پروژه انتخاب شد و آلمانی‌ها هزاردستگاه را که در واقع ۹۰۰ دستگاه بود در محله ساختند. زمینی که در آن هزار دستگاه ساخته شد زمین بایری بود که ما در آن فوتبال بازی می‌کردیم. خانه‌ها در آغاز ویلایی بود، اما در سال‌های اخیر بسیاری از خانه‌های یک طبقه را کوبیدند و جای آن آپارتمان ساختند. اگرچه قرار شده بود خانه‌ها در اختیار زلزله‌زدگان قرار بگیرد، اما آن زمان گفته می‌شد که بیشتر واحد‌ها در اختیار کارمندان دولت و گاردی‌ها قرار گرفت.»
لینک کوتاه: کپی لینک
کاخ اداری ساتو ماره؛ نماد معماری بروتالیسم سوسیالیستی رومانی (+عکس) نساجی ۱ - ۰ مس سونگون/ استمرار شکست‌ناپذیری و صدرنشینی کمالوند و یاران روایت جالب حمید علیدوستی از شکست دادن استقلال ناصر حجازی/ «نزدیک بود کیسه بوکس استقلال بشویم» بلوک گرد؛ نماد شهری بتنی دوران کمونیستی رومانی (+عکس) کشف بیش از ۴ کیلوگرم زعفران قاچاق در مشهد مسکو: بقایای پهپاد اوکراینی به نیروگاه هسته‌ای روسیه برخورد کرد رئیس شورای حاکمیتی سودان: هرکس که می‌تواند سلاح در دست بگیرد باید برای جنگ در کنار ما بیاید کاهش سن ابتلا به سرطان روده بزرگ به دلیل مصرف غذاهای فوق‌فرآوری‌شده تلاش چینی ها برای عمر ۱۵۰ ساله محورهای شمالی منتهی به تهران قفل شد تعداد قربانیان سانحه قاچاق سوخت در کرمان به ١٣ نفر رسید استانداری البرز: هیچ جسدی در سد کرج کشف نشده/ خبر منتشرشده کاملاً ساختگی است کیفیت هوا پایین است، مراقب باشید واکنش تند رجب زاده به اتهام آب ریختن در دروازه! ۱۱ سرای بازار تهران در آستانه پلمپ