همکاری های نظامی ترکیه و عربستان همچنان در حال افزایش است و در همین چارچوب نخستین گروه از خلبانان سعودی دوره آموزشی پهپاد تهاجمی «بایراکتار آکینجی» را در ترکیه با موفقیت به پایان رسانده و گواهی فارغالتحصیلی خود را دریافت کردند.
به گزارش عصر ایران به نقل از منابع خبری دفاعی از جمله Defense Security Asia، این آموزشها که تحت نظارت شرکت ترکیهای «بایکار» (تولید کننده پهپادهای ترکیه) برگزار شده و بخشی از قرارداد بزرگ سه میلیارد دلاری میان دو کشور به شمار میرود.
قرارداد 3 میلیارد دلاری که در سال ۲۰۲۳ امضا شد، شامل فروش پهپادهای آکینجی، آموزش اپراتورها، تأمین قطعات و پشتیبانی فنی، و همچنین انتقال بخشی از فناوری به عربستان است. هدف از این همکاری، افزایش توان دفاعی و هوایی عربستان و گسترش حضور منطقهای ترکیه در بازار تسلیحات هوشمند عنوان شده است.
در واقع، این قرارداد از سطح یک معامله ساده خرید تجهیزات نظامی فراتر میرود و به شراکت صنعتی دفاعی تبدیل میشود. این روند با سیاست «ساخت در داخل» (Localization) عربستان همخوان است و ریاض را به یکی از مراکز منطقهای تعمیر و پشتیبانی پهپادهای بایکار بدل میکند.
از منظر راهبردی، خرید پهپادهای آکینجی توسط عربستان، صرفاً یک انتخاب فنی نیست؛ بلکه بیانگر تغییر در دکترین امنیتی ریاض است. عربستان طی دههها بهطور سنتی به آمریکا و بریتانیا وابسته بود، اما اکنون در چارچوب «سیاست تنوعبخشی به شرکای دفاعی»، به سمت همکاری با ترکیه، چین و کره جنوبی نیز حرکت میکند.
برای ترکیه نیز این قرارداد، ابزاری برای بازگشت به عمق استراتژیک جهان عرب محسوب میشود. همکاری دفاعی با یکی از قدرتهای اصلی خلیج فارس میتواند راه را برای توافقات مشابه با امارات و قطر هموار کند و جایگاه ترکیه را بهعنوان بازیگر مستقل و تکنولوژیک منطقه تثبیت نماید.
قرارداد با عربستان، نقطه عطفی در سیاست صنعتی ترکیه است. این کشور طی دو دهه گذشته مسیر پرهزینه و دشوار بومیسازی تسلیحات را پیموده و اکنون به جایگاه یک صادرکننده فناوری پیشرفته نظامی رسیده است.
درآمد حاصل از فروش آکینجی به عربستان، پاکستان و آذربایجان به اقتصاد دفاعی ترکیه نفس تازهای داده و موجب رشد اشتغال در صنایع هوایی، الکترونیک و مهندسی نرمافزار شده است.
به گزارش منابع اقتصادی ترکیه، صادرات تجهیزات دفاعی این کشور در سال 2024 از مرز ۵ میلیارد دلار عبور کرده که سهم قابل توجهی از آن به بایکار تعلق دارد.
برخی تحلیلگران نظامی در توصیف آکینجی می گویند: این پرنده برای ترکیه همان نقشی را ایفا میکند که «رافال» برای فرانسه و «اف-۳۵» برای آمریکا دارد.
«آکینجی» (Akıncı) در زبان ترکی به معنای «یورشگر» یا «سوارهنظام تهاجمی» است. در دوران امپراتوری عثمانی، آکینجیها واحدهای سبکاسلحه و پیشتاز ارتش بودند که مأموریتهای شناسایی، نفوذ در خطوط دشمن و ایجاد رعب پیش از حملات اصلی را بر عهده داشتند. انتخاب این نام برای پهپاد جدید، در واقع پیوندی نمادین میان میراث نظامی عثمانی و فناوری پیشرفته امروز ترکیه است.
پروژهی آکینجی در سال ۲۰۱۶ توسط شرکت بایکار آغاز شد؛ همان شرکتی که پیشتر با پهپاد «بایراکتار TB2» نام خود را در سطح جهانی مطرح کرده بود. هدف از طراحی آکینجی، تولید پهپادی بود که فراتر از مأموریتهای شناسایی یا پشتیبانی نزدیک عمل کند و بتواند جایگزین هواپیماهای تهاجمی سرنشیندار شود.
نخستین پرواز آزمایشی آکینجی در دسامبر ۲۰۱۹ انجام شد و تنها دو سال بعد، در سال ۲۰۲۱، رسماً وارد خدمت نیروهای مسلح ترکیه گردید. این پهپاد بهسرعت توجه کشورهای مختلف را جلب کرد و اکنون در حال صادرات به چند کشور از جمله عربستان سعودی، آذربایجان و پاکستان است.
آکینجی در ردهی پهپادهای رزمی سنگین و بلندپرواز (HALE) قرار دارد و با بهرهگیری از سامانههای هوش مصنوعی، قادر است مأموریتهای شناسایی، هدفگیری، حمله، و حتی کنترل سایر پهپادها را انجام دهد.
طول بالها: حدود ۲۰ متر
وزن برخاست: نزدیک به ۶ تُن
حداکثر ارتفاع پرواز: ۴۰ هزار پا
مدت پرواز مداوم: تا ۲۴ ساعت
بُرد عملیاتی: بیش از ۵ هزار کیلومتر
توان حمل تسلیحات: تا ۱,۵۰۰ کیلوگرم شامل بمبهای هدایت لیزری، موشکهای کروز و مهمات هوشمند