علائم پارگی گردگیر پلوس را بشناسید؛ از صدای تقتق در پیچ تا نشت چربی روی چرخ. تشخیص و تعویض بهموقع، از آسیب جدی به پلوس و گیربکس جلوگیری میکند.
به گزارش همشهری آنلاین، در هنگام رانندگی ممکن است متوجه صداها یا لرزشهایی شوید که در نگاه اول بیاهمیت به نظر برسند؛ اما همین نشانههای کوچک گاهی هشدار بروز ایرادات مهمتری در خودرو هستند. یکی از این ایرادات که بسیاری از رانندگان از آن غافلاند، پارگی گردگیر پلوس است. این مشکل در صورت بیتوجهی میتواند به خرابی پلوس، گیربکس و حتی سیستم تعلیق منجر شود.
بیتوجهی به این مسئله ساده ممکن است هزینههای تعمیراتی سنگینی به همراه داشته باشد. علائم اولیه پارگی گردگیر پلوس و دانستن نحوه تشخیص و پیشگیری، کمک میکند عمر مفید قطعات خودرو افزایش یابد و از بروز مشکلات بزرگتر جلوگیری شود.
گردگیر پلوس چیست و چه نقشی در خودرو دارد؟
گردگیر پلوس قطعهای لاستیکی و انعطافپذیر است که در دو سر پلوس خودرو نصب میشود؛ یکی در سمت چرخ (گردگیر بیرونی) و دیگری در سمت گیربکس (گردگیر داخلی). وظیفه اصلی این قطعه جلوگیری از خروج گریس از داخل مفصل پلوس و ممانعت از ورود گرد و غبار، آب یا شنریزهها به داخل آن است.
در واقع گردگیر مانند یک سپر محافظ بین مفصل حساس پلوس و شرایط بیرونی عمل میکند. وجود گریس در داخل گردگیر باعث میشود حرکات چرخ و انتقال نیرو از گیربکس به چرخها بهصورت نرم و روان انجام شود. هرگونه آسیب به این بخش میتواند باعث خشکی مفصل، افزایش اصطکاک و در نهایت خرابی کامل پلوس شود.
چرا گردگیر پلوس پاره میشود؟
عوامل مختلفی میتوانند باعث پارگی یا آسیب دیدن گردگیر پلوس شوند. در ادامه مهمترین دلایل را مرور میکنیم:
-
فرسودگی طبیعی در طول زمان: گردگیر به دلیل ماهیت لاستیکی خود، در اثر گرما، سرما، تماس با روغن یا بنزین و حتی نور خورشید به مرور خشک و شکننده میشود.
-
ضربه مستقیم یا برخورد جسم خارجی: رانندگی در مسیرهای ناهموار، سنگلاخی یا پر از چاله میتواند منجر به برخورد سنگ یا گل و لای با گردگیر شود و آن را پاره کند.
-
نصب غیراصولی یا استفاده از قطعات غیراستاندارد: استفاده از گردگیر بیکیفیت یا نصب اشتباه در هنگام تعویض پلوس یا تعمیرات جلوبندی میتواند باعث کاهش عمر آن شود.
-
تماس مداوم با مواد شیمیایی: در صورتی که هنگام شستوشوی موتور یا زیر خودرو از مواد شوینده قوی استفاده شود، ترکیبات شیمیایی میتوانند به لاستیک گردگیر آسیب بزنند.
-
حرارت بیش از حد محیط اطراف پلوس: در برخی خودروها، قرار گرفتن گردگیر در نزدیکی منبع گرما مانند اگزوز باعث تغییر خواص لاستیک و ترک خوردن آن میشود.
علائم مشخص پارگی گردگیر پلوس
پارگی گردگیر پلوس معمولاً با چند علامت مشخص همراه است که در صورت شناسایی سریع میتوان از آسیب بیشتر جلوگیری کرد:
-
پاشیده شدن گریس روی چرخ یا گلگیر: یکی از اولین نشانهها، مشاهده چربی سیاه و چسبناک روی رینگ یا بخش داخلی گلگیر است. این چربی در واقع گریس داخل گردگیر است که از محل پارگی خارج شده است.
-
صدای تقتق در هنگام پیچیدن: اگر هنگام چرخاندن فرمان به چپ یا راست، مخصوصاً در سرعت پایین، صدای تقتق یا کلیک از چرخ جلو شنیدید، احتمال خرابی مفصل پلوس وجود دارد که علت آن اغلب پارگی گردگیر و خروج گریس است.
-
لرزش در زمان شتابگیری: هنگامی که مفصل پلوس خشک شده یا آسیب دیده باشد، خودرو در هنگام گاز دادن و شروع حرکت دچار لرزش محسوس میشود.
-
نشتی چربی روی سطح جاده یا کف پارکینگ: در برخی موارد ممکن است آثار چربی روی زمین در زیر چرخها مشاهده شود که نشاندهنده نشت گریس است.
-
کاهش نرمی عملکرد فرمان: اگر مفصل خشک یا آلوده شود، فرمانپذیری خودرو کاهش مییابد و احساس سنگینی در چرخش فرمان یا صدا دادن چرخ خودرو هنگام دور زدن ایجاد میشود.
روشهای بررسی و تشخیص در خانه
رانندگان میتوانند بدون ابزار خاصی وضعیت گردگیر پلوس را در خانه بررسی کنند. برای این کار:
- خودرو را روی سطح صاف پارک کرده و فرمان را تا انتها به یک سمت بچرخانید تا دسترسی به داخل گلگیر آسانتر شود.
- با چراغ قوه به اطراف پلوس نگاه کنید و وجود هرگونه پارگی، ترک، شل شدن بست یا پاشیدگی چربی را بررسی کنید.
- با دستکش، سطح گردگیر را لمس کنید؛ اگر حس چسبندگی یا گریس در اطراف آن وجود دارد، احتمال پارگی زیاد است.
- در زمان حرکت آرام خودرو در پارکینگ یا کوچه، گوش خود را به صداهای غیرعادی از چرخها بدهید؛ صدای تکراری تقتق نشانه واضح خرابی پلوس است.
در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است فوراً به تعمیرگاه مراجعه شود تا از خرابیهای پرهزینه بعدی جلوگیری گردد.
پیامدهای نادیده گرفتن پارگی گردگیر پلوس
اگر پارگی گردگیر پلوس به موقع برطرف نشود، مفصل پلوس بدون گریس باقی میماند و ذرات گرد و خاک وارد آن میشوند. این موضوع باعث سایش سریع قطعات داخلی، لقی بیش از حد و در نهایت شکستگی پلوس میشود. در این حالت:
- صدای کوبش در زمان تعویض دنده به گوش میرسد.
- لرزش خودرو در سرعتهای بالا افزایش مییابد.
- در نهایت ممکن است پلوس از جای خود خارج شود که خطرناک و هزینهبر است.
در صورت پیشرفت خرابی، حتی ممکن است نیاز به تعویض کامل پلوس یا تعمیر گیربکس باشد که هزینه آن چند برابر هزینه تعویض گردگیر است.
راهحلها و اقدامات تعمیراتی
- اگر پارگی تازه اتفاق افتاده و هنوز مفصل آسیب ندیده است، تعویض سریع گردگیر و پر کردن مجدد گریس مخصوص کفایت میکند.
- اگر گریس نشت کرده و گرد و غبار وارد مفصل شده، مکانیک باید مفصل را باز کرده، شستوشو داده و مجدداً گریسکاری کند.
- در صورت وجود صدا یا لرزش، مفصل باید بررسی و در صورت نیاز تعویض شود.
- همیشه از گردگیرهای اصلی یا برند معتبر استفاده کنید؛ گردگیرهای ارزانقیمت ممکن است ظرف چند ماه دوباره پاره شوند.
نکات مهم برای پیشگیری از پارگی مجدد گردگیر
- در سرویسهای دورهای (مانند تعویض روغن)، از مکانیک بخواهید وضعیت گردگیرها را بررسی کند.
- هنگام شستوشوی زیر خودرو از فشار مستقیم آب به سمت گردگیر خودداری کنید.
- از مواد نگهدارنده لاستیک استفاده کنید تا مانع خشک شدن زودهنگام گردگیر شوید.
- در مسیرهای سنگلاخی و ناهموار با سرعت پایین حرکت کنید تا ضربههای ناگهانی به پلوس وارد نشود.
چه زمانی مراجعه به مکانیک الزامی است؟
به محض مشاهده یکی از موارد زیر، باید فوراً به تعمیرگاه مراجعه کنید:
- صدای غیرعادی از ناحیه چرخها یا هنگام پیچیدن
- مشاهده گریس روی رینگ، گلگیر یا کف پارکینگ
- احساس لرزش غیرعادی هنگام شتاب گرفتن یا حرکت اولیه
- پارگی واضح یا شلشدن بستهای گردگیر
تاخیر در مراجعه، تنها باعث افزایش هزینه و آسیب به سایر قطعات خودرو خواهد شد.
رانندگی نرم و بدون لرزش را تجربه کنید
گردگیر پلوس اگرچه قطعهای کوچک و ساده است، اما نقش بزرگی در عملکرد روان خودرو دارد. با توجه و مراقبت بهموقع از این بخش میتوان از خرابیهای پرهزینه، صدای تقتق آزاردهنده و کاهش کارایی سیستم انتقال نیرو جلوگیری کرد. همیشه به یاد داشته باشید که توجه به جزئیات کوچک، کلید حفظ سلامت و عمر مفید خودرو است.