میدل ایست آی: «ویتکاف» قصد دارد دولت «ترامپ» را ترک کند تا بر کسب‌وکار تجاری خود متمرکز شود

میدل ایست آی نوشت: گفته می‌شود استیو ویتکاف، فرستادهٔ ویژهٔ ایالات متحده در امور خاورمیانه، قصد دارد پس از ایفای نقشی کلیدی در حصول آتش‌بس غزه، از دولت ترامپ کناره‌گیری کند تا دوباره تمرکز خود را بر فعالیت‌های تجاری‌اش بگذارد. دو منبع آگاه در گفتگو با وب‌سایت Middle East Eye این موضوع را تأیید کرده‌اند.

به گزارش انتخاب، به گفتهٔ این دو منبع که خواستند نامشان فاش نشود، ویتکاف تصمیم دارد پس از ماه‌ها دیپلماسی طاقت‌فرسا و فشرده در خاورمیانه، دولت را ترک کند و بر کسب‌وکار خود تمرکز کند.

کناره‌گیری احتمالی ویتکاف می‌تواند پرسش‌هایی را درباره میزان مشارکت آمریکا در مراحل بعدی «طرح ۲۰ ماده‌ای صلح غزه» دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برانگیزد. این طرح شامل موارد مبهمی همچون خلع سلاح حماس، بازسازی غزه و تشکیل یک دولت تکنوکرات فلسطینی است.

ترامپ گفته است که شخصاً ریاست «هیئت صلح» را برای نظارت بر اوضاع غزه برعهده خواهد گرفت. اما دیپلمات‌های آمریکایی و عرب تردید دارند که ترامپ تا چه اندازه فعالانه درگیر بماند، به‌ویژه در زمینهٔ واداشتن اسرائیل به پایبندی به مفاد آتش‌بس پس از نمایش پیروزمندانه‌اش در نشست صلح شرم‌الشیخ در سواحل دریای سرخ مصر.

در جریان دیدار کوتاهی میان ترامپ و عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر، در حاشیهٔ آن نشست، ویتکاف پیشنهاد داده بود که در مراحل بعدی، به‌ویژه بازسازی غزه، مشارکت فعال خواهد داشت.

ویتکاف در آن زمان گفت: «به محض آن‌که توافق را امضا کردیم، من و جرد (کوشنر) بلافاصله وارد مرحلهٔ اجرای توافق شدیم. ما در اینجا ماندگار خواهیم بود، طبق دستور رئیس‌جمهور. احتمالاً این یکی از مهم‌ترین مراحل کار است. همکاری با جرد فوق‌العاده است.» (اشاره به جرد کوشنر، داماد و مشاور ترامپ.)

وب‌سایت MEE برای اظهارنظر در مورد این گزارش با دولت ترامپ تماس گرفت. پس از انتشار خبر، «آنا کلی»، معاون دبیر مطبوعاتی کاخ سفید، در بیانیه‌ای گفت: «این خبر کاملاً نادرست است. اگر Middle East Eye فرصت کافی برای اظهار نظر به ما می‌داد، این موضوع را روشن می‌کردیم. فرستادهٔ ویژه، آقای ویتکاف، در حال حاضر هیچ برنامه‌ای برای استعفا ندارد.»

ویتکاف و کوشنر روز شنبه شب پس از اعلام توافق آتش‌بس، در میدان گروگان‌ها در تل‌آویو سخنرانی کردند. ویتکاف که بارها ترامپ را «بزرگ‌ترین رئیس‌جمهور تاریخ» خوانده، با چشمانی اشکبار سخنرانی احساسی‌ای ایراد کرد.

او خطاب به ده‌ها هزار نفر از حاضران گفت: «این صحنه، یکی از پرقدرت‌ترین مناظری است که دیده‌ام… گرد آمده‌ایم در تل‌آویو برای صلح، برای وحدت، برای امید… فقط ای‌کاش رئیس‌جمهور (ترامپ) اینجا بود؛ او عاشق چنین لحظه‌ای می‌بود.»

دیدار محرمانه ویتکاف با حماس

ویتکاف از سوی ترامپ به‌عنوان فرستادهٔ ویژه منصوب شد، هرچند در نیمهٔ نخست سال جاری رسماً به‌عنوان کارمند وزارت خارجه خدمت می‌کرد.

کاخ سفید اعلام کرده است که ویتکاف هیچ حقوقی از دولت دریافت نمی‌کند. میان دیپلمات‌های وزارت خارجه نیز شناخته شده است که او از جت شخصی خود برای سفرها استفاده می‌کند؛ موضوعی که از نگاه دیپلمات‌های حرفه‌ای پنهان نمانده بود، به‌ویژه در زمانی که به‌دلیل تعطیلی دولت، برخی از کارمندان رسمی از پرواز بازمانده بودند، اما ویتکاف و کوشنر به‌راحتی میان اسرائیل و مصر در رفت‌وآمد بودند.

آتش‌بس غزه، تاکنون، نقطهٔ اوج ورود کوتاه‌مدت ویتکاف به عرصهٔ دیپلماسی بوده است.

ویتکاف در دههٔ ۱۹۸۰ زمانی‌که در یک شرکت حقوقی معتبر کار می‌کرد، با ترامپ آشنا شد. این آشنایی الهام‌بخش او شد تا به حوزهٔ توسعهٔ املاک وارد شود — مسیری که برای او بسیار موفقیت‌آمیز بود. مجلهٔ «فوربز» ثروت خالص او را حدود ۲ میلیارد دلار برآورد کرده است.

ترامپ، این دوست میلیاردر و هم‌بازی گلف خود را مأمور کرده بود تا به‌عنوان «میانجی جهانی» برای پایان دادن به جنگ‌ها در غزه و اوکراین فعالیت کند.

ویتکاف و حیه، همدردی در سوگ فرزندان

در هفتهٔ گذشته، ویتکاف و کوشنر دیداری بی‌سابقه با مقامات ارشد حماس از جمله خلیل الحیه در مصر برگزار کردند. منابعی به MEE گفته‌اند که ویتکاف در این دیدار مرگ پسر الحیه در حملهٔ اسرائیل به دوحه در ماه گذشته را تسلیت گفته است.

ویتکاف در این دیدار درباره پسر فقید خود نیز سخن گفت و افزود که درد از دست دادن فرزند را درک می‌کند. پسر ویتکاف، اندرو، در سن ۲۲ سالگی بر اثر مصرف بیش از حد قرص OxyContin درگذشت.

ویتکاف به حیه گفت: «از آن زمان، خود را وقف پایان دادن به رنج دیگران کرده‌ام.»

او افزود که همین انگیزه باعث شده برای پایان جنگ تلاش کند.

تضاد منافع؟

ترامپ همچنین ویتکاف را مأمور کرده است تا برای پایان دادن به جنگ روسیه و اوکراین میانجی‌گری کند، اما این مذاکرات به بن‌بست رسیده‌اند. انتظار می‌رود ترامپ روز جمعه با ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در کاخ سفید دیدار کند.

مانند ترامپ، ویتکاف نیز به‌دلیل روابط تجاری خانوادگی‌اش در خلیج فارس، با انتقادهایی دربارهٔ تضاد منافع روبه‌رو شده است.

پسر ویتکاف، زک ویتکاف، دوست پسران ترامپ — دونالد جونیور و اریک — است. آنان بنیان‌گذاران شرکت World Liberty Financial هستند، یک استارت‌آپ رمزارزی که ۲ میلیارد دلار سپرده از شرکتی وابسته به شیخ طحنون بن زاید آل‌نهیان، وزیر امنیت ملی امارات و چهرهٔ کلیدی در حوزهٔ فناوری و هوش مصنوعی، دریافت کرده است.

روزنامهٔ نیویورک تایمز ماه گذشته گزارش داد که پسر دیگر ویتکاف، الکس ویتکاف، از قطر برای تأسیس یک صندوق سرمایه‌گذاری در پروژه‌های املاک تجاری در آمریکا لابی کرده است.

در همان گزارش ادعا شده بود که ویتکاف به‌عنوان یکی از «یهودیان برجستهٔ آمریکایی» توسط لابی‌گران قطری انتخاب شد، زیرا از سال ۲۰۱۷ با ترامپ روابط نزدیکی داشته است.

در سال ۲۰۲۳، ویتکاف هتل لوکس پارک لین در منهتن را به سازمان سرمایه‌گذاری قطر (QIA) — صندوق ثروت ملی این کشور — به مبلغ ۶۲۳ میلیون دلار فروخت. او از طریق همین معاملات، روابط نزدیکی با خانواده‌های حاکم در قطر و امارات ایجاد کرده است.

شرکت Witkoff Group تهدید کرده است که علیه نیویورک تایمز به‌دلیل افترا، شکایت خواهد کرد.

ویتکاف در طول مذاکرات، به‌ندرت دیدگاه‌های ایدئولوژیک بیان می‌کرد. پیشینهٔ تجاری، ارتباط نزدیک با ترامپ و ثروتش به او اجازه داده بود تا بسیار فراتر از محدودیت‌های معمول دیپلمات‌های آمریکایی عمل کند.

مقامات عرب از کشورهای درگیر در آتش‌بس غزه، بارها به MEE گفته‌اند که ترجیح می‌دادند با ویتکاف کار کنند تا با دیپلمات‌های حرفه‌ای و واشنگتن‌نشین دولت بایدن.

ویتکاف روابط نزدیکی با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، و حامیان یهودی آمریکایی اسرائیل دارد.

زمانی که ترامپ روز دوشنبه در کنست اسرائیل سخنرانی کرد، ویتکاف در مقابل میریام ادلسون، میلیاردر و وارث امپراتوری قمار که از حامیان سرسخت صهیونیسم و تصمیم ترامپ برای به‌رسمیت شناختن اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل بوده است، نشسته بود. (قدس شرقی طبق قوانین بین‌المللی تحت اشغال محسوب می‌شود و به‌عنوان پایتخت آیندهٔ کشور فلسطین در نظر گرفته می‌شود.)

کشورهای جهان با بیشترین جمعیت تحصیل‌کرده (+ اینفوگرافی)

بیشتر بخوانید:

ویتکاف خبر استعفایش را تکذیب کرد: با افتخار به خدمت در کنار رئیس‌جمهور ایالات متحده ادامه می‌دهم

تماشاخانه

چه اتفاقی برای تخت جمشید افتاده است؟ / مهمترین اثر میراث جهانی ایران در خطر است؟ (فیلم)

خاموشی ناصر تقوایی قصه گوی صاحب سبک/ کارگردان ستاره‌ها : از بهروز وثوقی و سعید راد گرفته تا هدیه تهرانی و خسرو شکیبایی (فیلم)

فیلم های دیگر