آرامش خانواده‌ها با اصلاح قانون مالی و مهریه

شاهپور محمدی

روزنامه اعتماد

با تغییر و اصلاح قوانین مالی و مهریه و حذف زندان فیزیکی، قوه قضاییه توانست تا حدودی آرامش را به جامعه و خانواده‌ها بازگرداند. قوانینی که خیلی پیش‌تر از اینها نیز می‌توانستند تغییر کنند تا گرفتاران مالی که دچار حبس‌های ناخواسته‌ای شده بودند، از بلاتکلیفی نجات یابند. باز جای شکرش باقی است که با پیگیری‌های ممتد رسانه‌ای از طرف اصحاب قلم، حقوقدانان و خانواده‌های زندانیان، این مهم به سرانجام رسید.

نکته دیگری که بعد از این اقدامات شایسته حقوقی در مورد بدهکاران مالی می‌توان گفت اینکه، حال که قوه قضاییه و مجلس ثابت کردند که می‌توانند با اصلاح برخی قوانین حقوقی، کارهای بزرگی را در امر کاهش حبس و زندان انجام دهند، این قوه می‌تواند بحث زندان زدایی را برای سایر مجرمین و محکومین احکام کیفری نیز با برخی تصمیمات ابتکاری، در صدر اهداف و برنامه‌های آتی خود قرار دهد.

در کشوری که قوانین اسلامی در آن حاکم است، استفاده از نام زندان و زندانی برازنده چنین کشوری نیست. بنابراین دستگاه قضا می‌تواند ابتدا کلمه زندان را از ادبیات قوه قضاییه حذف نموده و به اردوگاه‌های کار تغییر نام دهد، بدون آنکه در ماهیت کار دستگاه قضایی خللی ایجاد شود. قوه قضاییه می‌تواند با همکاری دولت و نهادهای ذی‌ربط، مکان‌هایی را خارج از محدوه شهرها ایجاد نموده و تحت عنوان اردوگاه کار، افرادی که مشمول احکام کیفری و مخصوصا از نوع سنگین آن می‌شوند را در خارج از شهرها، به کارهای خاص تولیدی بگمارند.

هرچند شرایط کار برای زندانیان در قالب کارگاه‌های مختلف تولیدی در برخی زندان‌های کشور مهیاست، اما آنچه گفته می‌شود نامش دیگر زندان نیست و عملا مکان‌هایی در خارج از محدوده شهرها در قالب اردوگاه کار، جهت فعالیت‌های تولیدی برای محکومان است. 

روش پیشنهادی - زندان‌های موجود می‌توانند به کل جمع‌آوری گردیده یا به صورت بازداشتگاه موقت افراد، مورد بهره‌برداری قرار گیرند. با توجه به شرایط خاص فرهنگی و اجتماعی موجود، باید بپذیریم که نگاه مردم به یک زندانی، حتی بعد از آزادی او، مطلوب جامعه و خانواده‌ها نیست. 

به عنوان مثال کسی که دوران حبس خودرا به اتمام می‌رساند حتی برای رفتن به خواستگاری دختر آن فرد با مشکلات فرهنگی مواجهیم و آن خانواده به طرق مختلف تا مدت‌ها گرفتار این نام و عنوان زندان می‌شوند یا فرد زندانی وقتی برای یافتن کاری، به محلی مراجعه می‌کند، به خاطر نام زندان برخورد مناسبی با او صورت نمی‌گیرد و…

و موارد دیگری که بی‌شمار می‌توان به آن‌ها اشاره کرد. متاسفانه نام زندان چه برای کسی که برای امر ساده‌ای دو روز آنجا مانده باشد، چه برای کسی که به خاطر هر نوع اتهامی، شش ماه در زندان بماند و چه برای قاتلی که با احکام سنگین و مدت‌دار مشمول حبس باشد، برای همه افراد جامعه به یک چشم و به‌طور یکسان دیده می‌شوند. 

بنابراین می‌بایست ساز و کاری در نظام قضایی کشور ایجاد شود تا همه افراد، به جای زندانی شدن، مشمول اردوگاه کار شوند و نام زندان و بار روانی دوران حبس و بعد از آن، برای همه محکومین از روی آن‌ها برداشته شود. خوشبختانه ریاست قوه قضاییه همواره بر امر زندان‌زدایی تاکید داشته‌اند و هم‌اکنون موضوع اردوگاه کار به عنوان احکام جایگزین می‌تواند در راستای دغدغه‌مندی دستگاه قضایی کشور، به یک جریان فرهنگی و اقتصادی تبدیل شود.

در یک کشور اسلامی که احکام و قوانین و مجازات‌ها براساس رافت اسلامی تهیه و تنظیم گردیده‌اند، اصولا عنوانی به نام زندان و زندانی نباید وجود داشته باشد و اگر هم افراد شرور و مخل نظم عمومی جامعه قرار است مدتی در کنار دیگر مردمان جامعه نباشند، به کارهای مختلف در این مکان‌ها گمارده شوند. افراد شاغل در اردوگاه‌های کار خواهند توانست بعد از طی دوران تأدیب و ندامت خود، در یک شرایط فرهنگی مناسبی به جامعه و آغوش خانواده‌ها بازگردند. دستورات دینی نیز در این زمینه‌ها در ارتباط با حفظ شأن و کرامت انسانی افراد صادق است.

با مکانیسم‌های پیشنهادی و یکسری ابتکار عمل‌ها و اصلاحات ساختاری، می‌توان به‌راحتی زندان‌زدایی را در تمام نقاط کشور عملیاتی نمود. مسوولان قوه قضاییه دقت کنند همان‌گونه که اشاره گردید وقتی فردی به هر دلیلی سر از زندان در می‌آورد، پس از آزادی آن فرد، جامعه دیگر دید قبلی را به او ندارند، حتی اگر به طور اشتباهی مشمول حبس و زندان شده باشد. پس لازم است نام زندان و زندانی از گردونه کاری قوه قضاییه خارج شود.

جامعه ما وقتی به لحاظ فرهنگی هنوز به آن میزان از بینش اجتماعی دست پیدا نکرده که تشخیص دهد یک زندانی فردی است که محکومیت قانونی خود را گذرانده و دیگر مشکلی برای زندگی عادی خود در جامعه ندارد، بنابراین می‌بایست برای زندان و زندانی‌های خود فکر اساسی کند و بهترین راه حذف نام حبس و زندان و تبدیل زندان‌ها به اردوگاه‌های کار خواهد بود تا جایگاه اجتماعی افراد تحت هر شرایطی مورد خدشه قرار نگیرد.

چند خودروی هاموی در بزرگ‌ترین هواپیمای ترابری ارتش آمریکا جا می‌شود؟(+عکس)

تماشاخانه

نامه تلخ وزیر آموزش و پرورش که باعث شد کیارستمی از کانون برود (فیلم)

تجاوز به حریم تنها خانه ایران که به نام یک «زن» ثبت شده‌است / مردها باز هم حقوق «بی بی قدیری» را لگدمال کردند (فیلم)

فیلم های دیگر