ایستگاه آخر مذاکرات هسته‌ای کجاست؟

مذاکرات مسقط یکی از تعیین کننده ترین مذاکرات در یک سال و نیم گذشته بوده است. اگرچه اظهار نظرهای دو طرف حین و پس از این مذاکرات همچنان دیپلماتیک بود و هیچ چیزی را نفی یا اثبات نمی کرد اما خیلی ها بر این باورند که این مذاکرات راه را برای رسیدن به توافق جامع در مذاکرات ژنو باز کرده است.

به گزارش خبرآنلاین، با وجود آنکه اظهار نظرهای ایرانی ها و غربی ها درباره مذاکرات هسته ای دیپلماتیک یا همان دوپهلو است، اما به نظر می رسد امید زیادی برای رسیدن به توافق جامع در مذاکرات وین وجود دارد.

مذاکرات مسقط یکی از تعیین کننده ترین مذاکرات در یک سال و نیم گذشته بوده است. اگرچه اظهار نظرهای دو طرف حین و پس از این مذاکرات همچنان دیپلماتیک بود و هیچ چیزی را نفی یا اثبات نمی کرد اما خیلی ها بر این باورند که این مذاکرات راه را برای رسیدن به توافق جامع در مذاکرات ژنو باز کرده است.

سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه روسیه و مذاکره کننده ارشد این کشور از جمله افرادی بود که این امیدواری به رسیدن به نتیجه در وین را ابراز کرد. معاون وزیر خارجه روسیه گفت احتمال دستیابی به توافق هسته ای با ایران در گفتگوهای پیش رو(18 تا 24 نوامبر) در وین زیاد است.

آنگونه که تسنیم گزارش کرده است، دیپلمات ارشد روسی در گفتگوهای هسته ای افزود گروه کشورهای 1+5 پیشنهادات بسیار خوبی برای حل این موضوع دارند.ضرب الاجل مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 که در تمدید توافقنامه موقت ژنو موسوم به 'برنامه مشترک اقدام' تعیین شده بود، روز سوم آذر به پایان می رسد و دیپلمات ها تا آن روز فرصت دارند به توافقی جامع دست یابند.

در مقابل اظهارات مقامات ایرانی مانند اظهارات ریابکوف یک سره امیدوارانه نبود. دیروز در خطبه های نمازجمعه تهران، آیت الله موحدی کرمانی سخن اوباما را این بار از موضع ایران گفت. او تاکید کرد که ما هم معتقدیم که توافق نکردن بهتر از توافق بد با آمریکاست.

همچنین محمد نهاوندیان رئیس دفتر رئیس جمهور نیز درباره مذاکرات هسته ای اخیر گفت: هنوز زود است که در مورد نتیجه مراحل طولانی مذاکرات قضاوت کنیم و تا روز آخر هیچ کس نمی تواند در این باره ارزیابی داشته باشد که محصول نهایی مذاکرات چه خواهد بود، اما نکته بسیار مهم که همگان می دانند این است که ایران در این مسیر طولانی اتمام حجت کرد. وی با بیان این مطلب که ایران با اقدامات اخیر خود همه بهانه جویی های بی پایه گذشته را باطل کرد، گفت: عده ای به دنبال این بودند که حق غیرقابل انکار ایران برای پیشرفت و توسعه علم و فناوری را نادیده بگیرند که در همه این زمینه ها از جمله زمینه فناوری هسته ای این بهانه جویی ها علیه ایران ادامه داشت، البته همگان دیدند که در فضای افکار عمومی و محافل سیاسی و اقتصادی دنیا مباحث مطرح شده از سوی ایران مورد استقبال قرار گرفته و سفر هیئت های متنوع اقتصادی در ماه های گذشته به ایران گویای همین مطلب است.

روز گذشته جان کری و سرگئی لاوروف وزرای خارجه آمریکا و روسیه در تماس تلفنی درباره چشم اندازهای رسیدن به توافق فراگیر در زمینه برنامه هسته ای ایران رایزنی کردند.وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که دو طرف در این گفتگو بر ضرورت به کارگیری بیشترین حد تلاش ها برای تحقق این توافق در دور آینده مذاکرات ایران و 1+5 تأکید کردند.

آخرین دور مذاکرات هسته ای ایران با گروه 1+5 به منظور رسیدن به توافق جامع هسته ای 27 آبان در وین پایتخت اتریش برگزار می شود. البته همچنان برخی معتقدند که احتمال تمدید مذاکرات برای بار دوم نیز وجود دارد. به عنوان مثال دنیس راس مشاور سابق رئیس جمهور آمریکا در امور ایران می گوید مذاکرات هسته ای جاری میان تهران و 1+5 به احتمال زیاد بار دیگر تمدید می شود.وی روز جمعه گفت بعید به نظر می رسد که مذاکرات هسته ای تا ضرب الاجل 24 نوامبر (سوم آذر) به نتیجه برسد و طرفین احتمالا بار دیگر مجبور به تمدید مهلت مذاکرات می شوند.

آقای راس که در نشست «سال پیش رو: 2015» در واشنگتن صحبت می کرد، گفت: احتمالا شاهد تمدید خواهیم بود. فکر می کنم پتانسیل گشایش در مذاکرات تا روز 24 نوامبر وجود دارد، اما زمان باقی مانده آنقدر نیست که بتوان این پتانسیل را به کار بست و آن را به یک توافق با جزئیات کامل تبدیل کرد.

در همین حال سیروس ناصری دیپلمات پیشین کشورمان در گفت و گویی که با ایسنا داشته است گفت که نباید برای توافق جامع بدون آن که در جزئیات به نقطه قابل قبولی رسیده باشیم، عجله کنیم. باید مراقبت زیادی از هر نوع توافق کلی و اولیه در چارچوب مذاکرت جامع داشته باشیم. ناصری با تاکید بر این که هیات مذاکره کننده هسته ای کشور باید به دقت جزئیات توافق احتمالی نهایی را بررسی کننند تا تجربه توافق ژنو تکرار نشود، گفت: اتفاقی که 20 ژانویه سال گذشته با اجرای توافق ژنو افتاد اتفاق مثبتی نبود و معلوم شد که 1+5 به ویژه آمریکا هر جا که برخی موارد روشن نباشد سوءاستفاده می کنند بنابراین باید در توافق نهایی مراقبت زیاد شود.

این دیپلمات پیشین کشور با اشاره به نامه باراک اوباما به مقام رهبری و موضوع مقابله با داعش اظهار کرد: محتوای نامه مهم تر از اصل این اقدام (ارسال نامه) است. بر اساس یک داوری منصفانه محتوای نامه آن گونه که رسانه ها منتشر کرده اند، نشان می دهد آمریکا درک کرده که برای رسیدن به یک موقعیت متعادل در منطقه به نیروی ایران نیاز دارد و بیانگر این است که آمریکا به سمت ایران دست نیاز دراز کرده است.