فضیلت دردسرساز؛ چرا برتر دانستن زنان از نظر اخلاقی به ضرر آن‌ها است؟

به نظر می‌رسد همه فکر می‌کنند که زنان از نظر اخلاقی برتر از مردان هستند و این پیش‌فرض می‌تواند به این معنا باشد که اگر انتظارات جامعه را برآورده نکنند، مورد قضاوت شدیدتری قرار می‌گیرند.

به فردی خیالی با اصول اخلاقی قوی فکر کنید یا فرشته‌ای را در ذهنتان تصور کنید. براساس مجموعه‌ای از پژوهش‌های اخیر، احتمال زیادی وجود دارد که تصویری که در ذهن شما شکل گرفته، تصویر یک زن یا دختر باشد. دانشمندان دریافته‌اند که ما اغلب ویژگی‌های اخلاقی را بیش از آنکه با مردان مرتبط بدانیم، به زنان نسبت می‌دهیم و این مسئله، برخلاف تصور، می‌تواند پیامدهای منفی برای زنان داشته باشد.

به گزارش زومیت به نقل از نیوساینتیست، جردن وایلی، همراه همکارانش در کالج بوستون در ایالت ماساچوست، در تلاش بودند تا درک دقیق‌تری از ویژگی‌ها و نگرش‌هایی به دست آورند که باعث می‌شود افراد از نظر اخلاقی خوب تلقی شوند. در نخستین آزمایش، ۲۷۰ نفر به دو تصویر از افرادی با جنسیت نامشخص نگاه کردند و از آن‌ها خواسته شد انتخاب کنند کدام تصویر از نظر آن‌ها اخلاق‌مدارتر به نظر می‌رسد. در ۹۹ درصد موارد، تصویری که ظاهری زنانه‌تر داشت، به عنوان فردی با برتری اخلاقی انتخاب شد.

وایلی این‌گونه توضیح می‌دهد: «ما در تمام مطالعات، با وجود تفاوت‌های قابل‌توجه در روششان، نتایج بسیار ثابتی مشاهده کردیم.»  برای ارزیابی تأثیر این افکار ناپیوسته، از ۱۶۰۰ نفر خواسته شد که اخلاق‌مداری یک زن و یک مرد معمولی را قضاوت کنند. سپس از آن‌ها خواسته شد همین ارزیابی را دوباره انجام دهند، اما این‌بار پس از شنیدن نمونه‌هایی از خطاهای اخلاقی، مانند ارائه‌ی پروژه‌ی کاریِ فردی دیگر به نام خود.

نتایج نشان داد که زنان در برابر خطاهای یکسان، افت بیشتری در ادراک دیگران از اخلاق‌مداری‌شان تجربه می‌کنند. به گفته‌ی محققان، این موضوع می‌تواند به این معنا باشد که زنان با استانداردهای بالاتری قضاوت می‌شوند و زمانی که آن استانداردها را برآورده نمی‌کنند، سخت‌گیرانه‌تر مورد قضاوت قرار می‌گیرند.

کرت گری، از دانشگاه کارولینای شمالی در چپل هیل، توضیح می‌دهد: «اخلاق، در نهایت، به معنای ایجاد همبستگی و همکاری میان انسان‌ها است و در جامعه‌ی ما، این انتظار بیشتر از زنان وجود دارد که همکاری و همراهی نشان دهند.» اینکه زنان اخلاق‌مدارتر دیده می‌شوند، ممکن است باعث شود که بیشتر زیر فشار قرار بگیرند تا از قواعد اجتماعی پیروی کنند؛ مثلاً طرز لباس‌پوشیدن خاصی داشته باشند. او می‌افزاید: «اما اگر این قواعد ناعادلانه باشند چه؟»

مایکل اسلپیان، از دانشگاه کلمبیا در نیویورک نیز می‌گوید مطالعه‌ی جدید یادآور می‌شود که باید نسبت به سوگیری‌های خود آگاه باشیم و به این فکر کنیم که این سوگیری‌ها چگونه می‌توانند تصمیم‌گیری‌های ما را تحت‌تأثیر قرار دهند. او ادامه می‌دهد: «سوگیری‌های ما آن‌قدر عمیق درونی شده‌اند که می‌توانند بدون اینکه حتی متوجه‌شان شویم عمل کنند؛ اما این بدان معنا نیست که نتوانیم برداشت‌هایمان را با دقت بررسی کنیم و درباره‌شان اندیشمندانه‌تر رفتار کنیم.»

مطالعه در پایگاه داده سای‌آرکایو منتشر شده است.

بیشتر بخوانید:

ارسطو و کنفوسیوس؛ «فضیلت» چگونه به دست می‌آید؟

تماشاخانه

شاغلان فقیر/ وقتی کار دیگر نان نمی‌دهد (فیلم)

ایرج ناظریان؛ آقای صدا (فیلم)

فیلم های دیگر