ساخت راکتور اتمی روی کره ماه / بلندپروازی جدید ناسا نتیجه می‌دهد؟

شان دافی، وزیر حمل‌ونقل آمریکا و مدیر موقت ناسا در هفته جاری از طرح تسریع‌شده ساخت رآکتور هسته‌ای روی ماه رونمایی می‌کند. این نخستین اقدام عمده این مجری سابق «فاکس‌نیوز» به عنوان رئیس ناسا است و به نظر می‌رسد او قصد دارد در سیاست‌گذاری این نهاد نقش‌آفرینی کند.

به گزارش یورونیوز، ناسا پیش‌تر نیز موضوع ساخت رآکتور در سطح ماه را مطرح کرده بود، اما به گزارش پولیتیکو، این طرح جدول زمانی مشخص‌تری ارائه می‌دهد. این در حالی مطرح می‌شود که ناسا با کاهش شدید بودجه مواجه شده و دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در لایحه بودجه جدید سهم ماموریت‌های علمی این نهاد را نزدیک به ۵۰ درصد کاهش داده است.

از سوی دیگر، آقای دافی به دلیل بر عهده گرفتن دو سمت کلیدی با انتقاد و مخالفت برخی قانون‌گذاران روبرو است و به نظر می‌رسد با رونمایی از چنین طرحی قصد عرض اندام و نقش‌آفرینی در سیاست‌های ناسا را دارد.

یک مقام‌ ارشد ناسا گفت: «این طرح، مربوط به پیروزی در دومین رقابت فضایی است.»

نخستین رقابت فضایی میان سازمان فضایی فدرال اتحادیه جماهیر شوروی و ناسا از ایالات متحده در سال ۱۹۶۱ با ارسال ماهواره «اسپوتنیک ۱» به فضا از سوی شوروی آغاز شد. در پاسخ، آمریکا ماهواره «اکسپلورر ۱» را به فضا فرستاد. سپس «یوری گاگارین» از شوروی برای نخستین بار به فضا پرواز کرد و در پاسخ «نیل آرمسترانگ» آمریکایی برای نخستین بار بر ماه گام نهاد.

«دومین رقابت فضایی» نیز از حدود سال ۲۰۰۴، با پرواز تجاری موفقیت‌آمیز «اسپیس‌شیپ ۱» (SpaceShipOne) و ورود بخش خصوصی به صنعت فضایی آغاز شد. دونالد ترامپ در ماه ژوئیه، در پی اختلاف با ایلان ماسک، نامزدی جرد آیزاکمن برای ریاست ناسا را کنار گذاشت و آقای دافی را به طور موقت به این سمت منصوب کرد.

شان دافی همچنین در اقدامی دیگر دستور تسریع روند جایگزینی ایستگاه فضایی بین‌المللی را به عنوان هدف دیگر ناسا صادر کرده است. این دو اقدام می‌تواند به تسریع تلاش‌های آمریکا در رقابت با چین برای تسلط بر ماه و مریخ کمک کند.

این برنامه‌ها همچنین کاملا با تمرکز دولت آقای ترامپ بر پروازهای سرنشین‌دار به فضا هم‌راستا است. بنابر بودجه پیشنهادی کاخ سفید در سال ۲۰۲۶ به رغم کاهش تقریبا ۵۰ درصدی سهم ماموریت‌های علمی، سهم سفرهای فضایی افزایش یافته است.

دستور ساخت رآکتور، ناسا را موظف می‌سازد که از فعالان صنعت هوافضا برای ارائه طرح ساخت رآکتور هسته‌ای با توان ۱۰۰ کیلووات برای پرتاب تا سال ۲۰۳۰ دعوت به همکاری کند. چنین اقدامی می‌تواند منجر به بازگشت و حضور مستمر فضانوردان در سطح ماه شود. ناسا پیش‌تر قصد داشت رآکتوری با توان ۴۰ کیلووات را تا سال ۲۰۲۰ به ماه بفرستد و برای آن نیز ردیف بودجه مشخص کرده بود.

در دستور کنونی آمده است، نخستین کشوری که چنین رآکتوری داشته باشد، می‌تواند با اعلام «منطقه ممنوعه»‌ بر سطح ماه دسترسی دیگر کشورها را به‌طور قابل‌توجهی محدود کند که این امر نشان‌دهنده نگرانی ناسا درباره پروژه مشترک چین و روسیه در این حوزه است.

این دستور همچنین ناسا را موظف می‌کند که ظرف ۶۰ روز برای این پروژه مسئول منصوب کرده و نظرات فعالان صنعت را گردآوری کند. چین قصد دارد تا سال ۲۰۳۰ نخستین فضانورد خود را به ماه اعزام کند و ناسا با این پروژه سعی دارد پیش از آن نخستین رآکتور را به ماه بفرستد.

این ابتکار هسته‌ای به این معناست که ناسا حتی پس از لغو اخیر پروژه مشترک پنتاگون درباره موتورهای موشکی هسته‌ای، همچنان در توسعه فناوری هسته‌ای نقش خواهد داشت. یک مقام ناسا در این‌باره گفت: «اینکه در بودجه جدید به پیشرانش هسته‌ای اولویت داده نشده، به این معنا نیست که این فناوری غیرقابل‌اتکا تلقی می‌شود.»

ناسا همچنین با جایگزینی ایستگاه فضایی بین‌المللی قصد دارد، ایستگاه کنونی را که فرسوده شده را با یک ایستگاه جدید که به صورت تجاری اداره می‌شود، جایگزین کند.

این نهاد قصد دارد این امر را از طریق قراردادها تجاری با دست‌کم دو شرکت شش‌ماه پس از انتشار فراخوان عملی کند.

مقامات ناسا امیدوارند که بتوانند تا سال ۲۰۳۰ یک ایستگاه فضایی جدید را در مدار زمین مستقر کنند. در غیر این صورت، چین به تنها کشوری که ایستگاه سرنشین‌دار دائمی دارد، تبدیل می‌شود.

اگرچه چندین شرکت از جمله Axiom Space ،Vast و Blue Origin برای پاسخ به این نیاز اعلام آمادگی کرده‌اند، قانون‌گذاران آمریکایی در ماه‌های اخیر نسبت به کندی روند تامین بودجه این پروژه‌ها ابراز نگرانی کرده‌اند.

از استایل دامادی محمد نادری تا لباس عروس «الناز» (عکس)

تماشاخانه

ایرج ؛ پهلوان آواز ایران / صدای شش‌دانگ (+صدا)

۳۴ کودک، ۳۴ رویا؛ قربانیان کوچک جنگ / دانش‌آموزانی که دیگر به مدرسه نرسیدند (فیلم)

فیلم های دیگر