عصر ایران ؛ حسن ظهوری ــ در پی انتشار گزارشی در عصر ایران مبنی بر خطر احتمالی حذف تخت جمشید از فهرست میراث جهانی یونسکو به دلیل طرح توسعه ۹۶۰ هکتاری شهر مرودشت، که به سوی حریم درجه دوم تخت جمشید پیشروی کرده و ممکن است به محوطههای باستانی آسیب برساند، سرپرست پایگاه میراث جهانی تخت جمشید، این ادعاها را رد کرد. وی اظهارات «اسفندیار عبداللهی»، نماینده مردم مرودشت، درباره توسعه شهر مرودشت در نزدیکی تخت جمشید را نادرست دانست و تأکید کرد که هیچگونه توسعهای در حریم درجه دوم این محوطه تاریخی انجام نخواهد شد.
نقشهای که نماینده مرودشت منتشر کرده و حالا معلوم شده صحت ندارد
پیشتر، نقشههایی از طرح توسعه شهر مرودشت منتشر شده بود که نشاندهنده همپوشانی ۴۶۰ هکتار از ۹۶۰ هکتار ادعایی نماینده مجلس با حریم درجه دو تخت جمشید بود. این نقشهها، که با لکههای قرمز رنگ مشخص شده بودند، نگرانیهایی درباره تخریب آثار باستانی و اعتراض احتمالی یونسکو ایجاد کرده بودند.
لکه قرمز رنگ روی نقشه که طبق ادعای نماینده مرودشت ترسیم شده
نشان میدهد که توسعه شهر به سمت حریم درجه دو تختجمشید است
همپوشانی لکه قرمز رنگ با نقشه ویلیام سامنر که حرایم را نشان میدهد
«محمد جواد جعفری»، سرپرست پایگاه میراث جهانی تختجمشید در گفتوگو با عصر ایران گفت: ادعای الحاق ۴۶۰ هکتار به حریم درجه دوم تخت جمشید کاملاً نادرست است و نقشهای که نماینده مرودشت در خبری رسانهای منتشر کرده واقعی نیست.
به گفته وی، تنها حدود ۱۰۰ هکتار از شهرک مهدیه و محورهای اطراف آن در این حریم قرار دارد و هیچ برنامهای برای گسترش آن وجود ندارد. بخش عمده اراضی مورد بحث، حدود ۵۵۰ هکتار، در جنوب و غرب مرودشت، نزدیک ایستگاه راهآهن و مسکن مهر واقع شده که خارج از حریم درجه دوم است.
جعفری با ارسال نقشهای به عصر ایران نشان داد که خطوط سیاه روی نقشه، محدوده شهر مرودشت و شهرک مهدیه را مشخص میکند و هیچ توسعهای فراتر از این خطوط در حریم درجه دوم رخ نخواهد داد.
نقشه حرایم تخت جمشید که نشان میدهد شهرک مهدیه
در گذشته وارد حریم درجه دو تختجمشید شده اما از خطوط سیاه فراتر نخواهد رفت
یکی از چالشهای اصلی حریم درجه دوم تخت جمشید، وجود شهرک مهدیه است که حدود ۳۰ سال پیش بهتدریج شکل گرفته و بخشی از آن در این حریم قرار دارد. حریم درجه دوم بهعنوان کمربند حفاظتی برای حفظ منظر بصری و تاریخی تخت جمشید طراحی شده و هرگونه فعالیت در آن باید تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی انجام شود. با این حال، در دهههای گذشته، ساختوسازهایی مانند دانشگاه آزاد، کارخانه آزمایش، نمایندگی ایرانخودرو و تعمیرگاهها بدون نظارت کافی در این شهرک انجام شده است. این سازهها، که پیش از اعمال ضوابط سختگیرانه کنونی ساخته شدهاند، بهعنوان وضعیت موجود شناخته میشوند.
جعفری در ادامه گفت: «کل محدوده شهرک مهدیه و محورهای اطراف آن حدود ۱۰۰ هکتار است که شامل ۴۰ هکتار شهرک اصلی و ۶۰ هکتار محورهای اطراف آن میشود. این محدوده بهطور کامل فریز شده و هیچگونه گسترش جدیدی در آن مجاز نیست.»
شهرک مهدیه در محدوده خطوط سیاه رنگ ترسیم شده فریز شدهاست
جعفری تأکید کرد که زمینهای خالی در محور شهرک مهدیه تنها برای کاربریهای گردشگری، مانند رستورانها یا فضاهای فرهنگی، قابل استفاده هستند و هیچ پروانه ساخت مسکونی جدیدی صادر نخواهد شد. هرگونه تغییر کاربری یا ساختوساز در این محدوده باید با تأیید شورای حرایم تخت جمشید انجام شود.
به گفته جعفری ارتفاع مجاز ساختوساز در حریم درجه دوم تخت جمشید بین ۴.۵ تا ۸.۵ متر محدود شده و باید با ضوابط گردشگری سازگار باشد تا منظر بصری و تاریخی تخت جمشید حفظ شود. هدف از این محدودیتها، تبدیل شهرک مهدیه به یک مسیر گردشگری با المانهای مرتبط با تخت جمشید است، بهگونهای که کاربریهایی مانند تعمیرگاهها یا نمایندگیهای خودرو جای خود را به رستورانها و فضاهای فرهنگی بدهند.
سرپرست پایگاه میراث جهانی تختجمشید همچنین گفت: «توسعه شهر مرودشت به سمت مناطق جنوبی و غربی، از جمله پتروشیمی، رودخانه و مسکن مهر، برنامهریزی شده و هیچ طرحی برای گسترش به سمت شمال و شمالشرق، که محدوده تخت جمشید قرار دارد، وجود ندارد.»
به گفته او ساختوسازهای موجود در شهرک مهدیه نیز با ضوابط گردشگری ساماندهی خواهند شد. زمینهای خالی این شهرک، حدود ۳۰ هکتار، تنها برای کاربریهای گردشگری قابل استفاده هستند و هرگونه تغییر کاربری یا ساختوساز باید با تأیید شورای حرایم، متشکل از کارشناسان میراث فرهنگی، پایگاه تخت جمشید و اداره کل، و با هماهنگی استانداری انجام شود.