چرا بزرگترین کازینوی منطقه در کنار مذهبی‌ترین روستای جمهوری آذربایجان ساخته می‌شود

ساکنان محلی نارداران می‌گویند اگر چند نفر در جایی گرد هم بیایند، توجه پلیس فوراً جلب می‌شود. به گفته مردم، چایخانه‌هایی که زمانی محل سنتی معاشرت و گفت‌وگو بودند، حدود ده سال پیش همگی بسته شدند.

عالم‌دار بنیادوف، از ساکنان پیشین نارداران و عضو حزب اسلامی که اکنون به‌عنوان پناهنده سیاسی در آلمان زندگی می‌کند، می‌گوید: «در نارداران برگزاری هر گردهمایی ممنوع است. حتی برای عروسی هم باید از پلیس اجازه گرفت. اخیراً یکی از بستگانم مراسمی داشت، اما تا زمانی که اداره پلیس مجوز صادر نکند، مردم اجازه جمع شدن ندارند. اگر رئیس پلیس موافقت کند، می‌توان جشن گرفت، و اگر نه، هیچ.» او می‌افزاید که بسیاری از خانواده‌ها برای برگزاری مراسم به روستای همسایه، مشت‌آقا (مشهدی‌آقا)، می‌روند.

با وجود همه این محدودیت‌ها، در نارداران صدای کنسرت‌ها از ساحل به گوش می‌رسد و به‌زودی نیز در آنجا نخستین و تنها کازینوی کشور ساخته خواهد شد.

حیدر علی‌اف، پدر رئیس‌جمهور کنونی، در سال ۱۹۹۸ فعالیت کازینوها را در جمهوری آذربایجان ممنوع کرد.

در این فرمان آمده بود که کازینوها «با اصول اخلاقی ملی در تضادند»، «به تربیت و رشد اخلاقی نسل جوان لطمه می‌زنند»، «به اقتصاد کشور آسیب می‌رسانند» و «به ابزاری برای قانونی جلوه دادن درآمدهای غیرقانونی تبدیل می‌شوند».

اما در آغاز تابستان ۲۰۲۵ مجلس جمهوری آذربایجان دوباره فعالیت کازینوها را قانونی اعلام کرد، به شرط آن‌که چنین مراکزی فقط در جزیره‌ای مصنوعی احداث شوند.

نمایندگان پارلمان این تصمیم را با این استدلال مطرح کردند که اجرای آن به افزایش درآمدهای مالیاتی، رونق گردشگری و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید کمک خواهد کرد.

اما واقعیت این است که در حال حاضر تنها جزیره مصنوعی کشور در محدوده مجتمع «سی‌بریز» قرار دارد؛ ملکی که متعلق به امین آقالاروف، بازرگان آذربایجانی-روس است.

«قانون آقالاروف»

امین آقالاروف فعالیت حرفه‌ای خود را از شرکت پدرش، آراز آقالاروف، میلیاردر روس و مالک شرکت «کروکوس گروپ» آغاز کرد؛ مجموعه‌ای بزرگ که مالک مراکز خرید، مجموعه‌های تفریحی و املاک مجلل در روسیه است.

خانواده آقالاروف زمانی که امین تنها چهار سال داشت از باکو به مسکو نقل مکان کردند و او تحصیلات خود را در غرب ادامه داد.

پس از بازگشت به روسیه، ابتدا به‌عنوان مدیر بازرگانی و سپس به‌عنوان نایب‌رئیس شرکت پدرش مشغول به کار شد. در کنار آن، فعالیت موسیقی خود را با نام هنری «امین» دنبال کرد و در روسیه، جمهوری آذربایجان و حتی در بخش‌هایی از اروپا به موفقیت و شهرت قابل‌توجهی دست یافت.

امین آقالاروف در مجموعه اختصاصی خود «سی‌بریز» به اجرای کنسرت می‌پردازد

به گفته شرکت، «۱۵ تا ۲۰ درصد از کارکنان از میان ساکنان محلی خواهند بود، که برای نارداران معادل حدود ۱۰ درصد از کل جمعیت روستاست.»

امین آقالاروف هنوز هم در بسیاری از عکس‌های خانوادگی خانواده علی‌اف دیده می‌شود

با وجود این، بسیاری در جمهوری آذربایجان از ساخت کازینو در مکانی که سنت‌های اسلامی، از جمله ممنوعیت قمار، با دقت و حساسیت ویژه‌ای رعایت می‌شود، ابراز خشم و نارضایتی کرده‌اند.

عالم‌دار بنیادوف، یکی از ساکنان پیشین نارداران که اکنون در خارج از کشور زندگی می‌کند، می‌گوید: «وقتی شنیدم قرار است کازینویی بسازند، چنین برداشت کردم که می‌خواهند پرونده نارداران را ببندند. چون ساخت کازینو در جایی که مرکز ایمان مردم است، نوعی توهین به شمار می‌آید؛ هم به ناردارانی‌ها و هم به طور کلی به آذربایجانی‌ها. انگار می‌خواهند صدای قمارخانه و دیسکو با صدای اذان در هم بیامیزد.»

عارف یونس‌اف می‌گوید: «باید حس شوخ‌طبعی بیمارگونه‌ای داشت که کسی بخواهد در نارداران لانه فساد بسازد. این شبه‌جزیره آن‌قدر وسیع است که می‌شد مکان دیگری را انتخاب کرد، اما چون نارداران زمانی منطقه‌ای نافرمان بود، ساخت کازینو در آن بیشتر شبیه نوعی فشار روانی از سوی حکومت است.»

کمیته دولتی امور مذهبی و اداره مسلمانان قفقاز به پرسش‌های بی‌بی‌سی پاسخی ندادند.

شرکت آقالاروف دیولوپمنت در پاسخ به انتقادها یادآوری کرد که جمهوری آذربایجان «کشوری سکولار است و یکی از اهداف اصلی آن، پاسداری از حقوق و آزادی‌های شهروندان به شمار می‌رود.»

این شرکت اعلام کرد: «ما به سنت‌ها و ارزش‌های دینی و فرهنگی منطقه احترام می‌گذاریم و اطمینان داریم که این پروژه در هماهنگی با منافع جامعه اجرا خواهد شد.»

در تصاویر ماهواره‌ای به‌روشنی زبانه‌ای از خاک دیده می‌شود که به دریا امتداد یافته است؛ همان جزیره مصنوعی که قرار است پروژه «کشتی رویایی کاسپین» ساخته شود.

از تصاویر قدیمی‌تر مشخص می‌شود ابتدا نوار ساحلی تصرف شد و سپس در طول سال‌ها این کار به درون نارداران گسترش یافت و تا باغ‌هایی پیش رفت که متعلق به ساکنان محلی بودند.

زمین‌ها مصادره شدند و تخریب شدند . در سال ۲۰۲۱، دادگاه اروپایی حقوق بشر حکم داد که اقدام مقام‌های محلی غیرقانونی بوده و ۱۸ تن از ساکنان نارداران باید در مجموع ۲۳۴ هزار یورو غرامت دریافت کنند.

عالمدار بنیادوف می‌گوید: «باغ من هم آن‌جا بود، درست کنار سی‌بریز. من هم مثل بستگانم آن را از دست دادم. بسیاری از مردم با همین باغ‌ها زندگی‌شان را می‌گذراندند.»

منبع: bbc