غده پروستات یکی از اجزای سیستم تناسلی مردان است که در تولید مایع منی و انتقال آن به خارج از بدن نقش دارد. تقریبا ۲۵ درصد مردان بالای ۵۵ سال با مشکلات پروستات مواجه هستند که این آمار تا ۷۰ سالگی به حدود ۵۰ درصد میرسد. هنگام صحبت در مورد راههای پیشگیری از بیماریهای پروستات یا درمان آنها معمولا بر مصرف غذاهای مفید تاکید میشود، اما بعضی خوراکیها نیز میتوانند علائم این بیماریها را تشدید کنند.
به گزارش درمانکده، میوهها به طور کلی برای سلامت بدن مفیدند، اما گاهیاوقات مصرف بعضی از آنها برای افراد مبتلا به مشکلات پروستات نامطلوب است و باعث تشدید علائم بیماری میشود. این مسئله به چند عامل مختلف مربوط میشود:
مصرف بیشازحد میوههای زیر با تشدید علائم بیماری پروستات مرتبط است. با این حال، نیاز نیست این میوهها را به طور کامل از رژیم غذایی خود حذف کنید؛ فقط روی مصرف متعادل آنها تمرکز داشته باشید:
تحقیقات در مورد خواص پرتقال و سایر مرکبات نشان میدهد که این میوهها سرشار از ویتامین C و سایر مواد مغذی ضروری هستند. اما به دلیل اسیدی بودن باعث تحریک مثانه میشوند و سوزش یا تکرر ادرار را تشدید میکنند. علاوه بر این، بعضی از آنها بهویژه گریپفروت ممکن است با داروهای مربوط به درمان مشکلات پروستات تداخل داشته باشند و اثر داروها را کاهش دهند یا عوارض جانبی ایجاد کنند. برای کنترل علائم بیماریهای پروستات باید مصرف میوههای اسیدی یا پرقند را کاهش دهید.
موز سرشار از فیبر و پتاسیم است و به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند. با این حال، مصرف بیشازحد آن به افراد مبتلا به بیماری پروستات توصیه نمیشود. این میوه حاوی مقدار زیادی قند طبیعی است که التهاب و سطح قند خون را بالا میبرد و در درازمدت باعث افزایش وزن میشود. چاقی علائم مشکلات ادراری را در افراد مبتلا به بیماری پروستات تشدید میکند.
طالبی و هندوانه هر ۲ مقدار زیادی آنتیاکسیدان دارند و با رادیکالهای آزاد مقابله میکنند؛ حتی میتوانند احتمال ابتلا به سرطان پروستات را کاهش دهند. اما از آنجایی که بسیار آبدار هستند، مصرف زیاد آنها ممکن است باعث بدتر شدن تکرر ادرار شود. تکرر ادرار یکی از شایعترین علائم بیماری پروستات به شمار میرود.
انبه سرشار از فیبر و آنتیاکسیدان است، اما جزء میوه های مضر برای پروستات طبقهبندی میشود. چون مقدار زیادی قند طبیعی دارد که مصرف زیاد آن به مرور زمان هم وزن را بالا میبرد و هم سطح التهاب را در بدن افزایش میدهد. از آنجایی که این اتفاق باعث بدتر شدن علائم ادراری میشود، میزان مصرف انبه ممکن است توسط دکتر تغذیه محدود شود.
انگور به دلیل داشتن آنتیاکسیدانهای قوی از سلولهای بدن در برابر آسیبهای ناشی از استرس اکسیداتیو محافظت میکند. با این حال، مصرف بیشازحد آن بهویژه به شکل خشکشده یا کشمش به افراد مبتلا به مشکلات پروستات توصیه نمیشود.
دلیل اصلی این امر، محتوای بالای قند انگور است که مصرف زیاد آن میتواند به مرور زمان باعث افزایش وزن شود. علاوه بر این، انگور ممکن است با بعضی داروهای تجویزشده برای درمان بیماری پروستات تداخل داشته باشد و اثربخشی آنها را تغییر دهد.
آناناس غنی از ویتامین C و آنزیمهای مفید است. اما افراد مبتلا به بیماری پروستات باید از آن به صورت کنترلشده استفاده کنند.
علت این امر، اسیدی بودن آناناس است که میتواند مجاری ادراری را تحریک کرده و علائم بیماری پروستات از جمله سوزش یا تکرر ادرار را تشدید کند. علاوه بر این، آناناس حاوی مقدار قابلتوجهی قند طبیعی است که مصرف زیاد آن به مرور باعث افزایش وزن میشود.
میوههای خشک مانند توت و انجیر خشک به دلیل از دست دادن آب، مقدار زیادی قند طبیعی دارند. در نتیجه، میتوانند سطح قند خون را به سرعت بالا ببرند و التهاب را تشدید کنند.
تا این بخش از مقاله در مورد میوه های مضر برای پروستات صحبت کردیم. اما میوههایی هم وجود دارند که از عفونت پروستات یا سرطانی شدن سلولهای آن پیشگیری میکنند و احتمال ابتلا به هایپرپلازی خوشخیم پروستات (بزرگ شدن پروستات) را کاهش میدهند. این میوهها عبارتند از:
انار مقدار زیادی آنتیاکسیدان در اختیار بدن قرار میدهد و به همین دلیل به عنوان یک سوپرفود معرفی میشود. تحقیقات نشان دادهاند که این میوه از رشد سلولهای سرطانی در غده پروستات جلوگیری میکند. پزشکان با آزمایش خون، تستهای تصویربرداری و نمونه برداری از پروستات میتوانند به سرطانی شدن سلولها پی ببرند.
توتفرنگی، بلوبری و سایر انواع توت از غذاهای مفید برای پروستات بزرگ شده هستند. این میوهها از منابع بسیار خوب آنتیاکسیدان محسوب میشوند؛ مولکولهایی که به بدن در مبارزه با رادیکالهای آزاد کمک میکنند و با کاهش خطر ابتلا به هایپرپلازی خوشخوشخیم پروستات و سرطان پروستات مرتبط هستند.
آووکادو سرشار از فیبر، چربی سالم و سایر مواد مغذی است. علاوه بر این، یک ترکیب گیاهی به نام بتا-سیتوسترول دارد که در کنار مصرف قرص فیناستراید به کنترل علائم هایپرپلازی خوشخیم پروستات کمک میکند.
اگر آزمایش پروستات نشان داده است در معرض خطر ابتلا به سرطان هستید، پیشنهاد میکنیم سیب را به برنامه غذایی خود اضافه کنید. چون مقدار زیادی فیبر و آنتیاکسیدان دارد و از خاصیت ضد سرطانی برخوردار است. این میوه میتواند سرعت رشد سلولهای سرطانی را در غده پروستات کاهش دهد.
تحقیقات در مورد خواص گوجه فرنگی نشان میدهد که لیکوپن موجود در این ماده غذایی اثرات میوه های مضر برای پروستات را از بین میبرد و احتمال ابتلا به سرطان را کاهش میدهد. پختن گوجهفرنگی باعث میشود بدن راحتتر بتواند لیکوپن را جذب کرده و به پروستات برساند.
توجه داشته باشید که گوجهفرنگی یک غذای اسیدی به شمار میرود. اگر به بیماری پروستات مبتلا هستید و گوجهفرنگی باعث تحریک مجاری ادراری شما میشود، در مورد میزان مصرف آن با دکتر تغذیه آنلاین مشورت کنید.
برای بهرهمندی کامل از فواید میوهها و کاهش تاثیرات منفی احتمالی بر پروستات، رعایت چند نکته ساده ولی مهم ضروری است:
تغذیه یکی از عوامل کلیدی در حفظ سلامت پروستات و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای آن است. رژیمهایی که مملو از چربی اشباع یا قند افزوده هستند، احتمال بروز مشکلات پروستات را افزایش میدهند. در مقابل، مصرف میوهها و سبزیجات تازه، غلات کامل، منابع پروتئینی کمچرب و چربیهای مفید مانند ماهی، آووکادو و روغن زیتون میتواند نقش محافظتی داشته باشد.
خوراکیهای سالم با مکانیسمهای مختلف به حفظ سلامت پروستات کمک میکنند، از جمله:
نقش تغذیه در پیشگیری از بیماریهای پروستات و بهبود عملکرد این غده انکارناپذیر است. در ادامه چند نکته مهم برای مراقبت از پروستات از طریق تغذیه سالم آورده شده است:
رژیم مدیترانهای یکی از بهترین الگوهای غذایی برای حفظ سلامت پروستات است. این رژیم غذایی از مقدار زیادی میوه و سبزی تازه، غلات کامل، حبوبات و چربی سالم (روغن زیتون، مغزیجات، دانهها و ماهیهای چرب) تشکیل شده است و مصرف سایر غذاهای حیوانی بهخصوص گوشت قرمز را محدود میکند.
The Mediterranean diet may well be the best way to keep your prostate healthy overall, without the need for unproven supplements or vitamins, none of which have been shown to prevent prostate cancer.
رژیم مدیترانهای احتمالا بهترین راه برای حفظ سلامت کلی پروستات است، بدون نیاز به مکملها یا ویتامینهایی که ثابت نشده است هیچکدام بتوانند از سرطان پروستات پیشگیری کنند.
رژیم مناسب پروستات فقط به خوردن غذاهای مفید محدود نمیشود؛ بلکه لازم است از مصرف بعضی غذاها و نوشیدنیهای ناسالم نیز بپرهیزید. در جدول زیر با این خوراکیها آشنا میشوید:
غذاهای مضر برای پروستات | توضیحات |
گوشت قرمز | گوشت قرمز حاوی مقدار زیادی چربی اشباع است و سطح التهاب را در بدن افزایش میدهد. کاهش مصرف گوشت قرمز به عنوان بخشی از یک رژیم غذایی متعادل میتواند تاثیر مثبتی بر سلامت پروستات داشته باشد. |
نوشیدنیهای حاوی کافئین | کافئین اثر دیورتیک دارد؛ به این معنی که حجم ادرار را افزایش میدهد و تکرر ادرار را تشدید میکند. |
نوشیدنیهای الکلی | الکل بر اندامها و بافتهای مختلف بدن از جمله پروستات تاثیر منفی دارد. تحقیقات نشان میدهد که نوشیدنیهای الکلی خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش میدهند. |
غذاهای شور | مصرف زیاد نمک با تشدید علائم هایپرپلازی خوشخوشخیم پروستات مرتبط است. پیروی از رژیم کمنمک و اجتناب از مصرف غذاهای فرآوریشده میتواند برای بعضی از مردان مفید باشد. |
چاقی با افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات پیشرفته و همچنین مرگ ناشی از این بیماری مرتبط است. علاوه بر این، میتواند در هایپرپلازی خوشخیم پروستات نیز نقش داشته باشد. بنابراین کنترل وزن از طریق پیروی از رژیم غذایی متعادل برای پیشگیری از این ۲ بیماری و حفظ سلامت کلی بدن ضروری است.
سلامت پروستات تا حد زیادی به سبک زندگی و تغذیه شما وابسته است. همانطور که در این مقاله اشاره شد، مصرف بعضی میوهها مانند مرکبات، موز، طالبی، هندوانه، انبه، انگور، آناناس و میوههای خشک در مقادیر زیاد علائم مشکلات پروستات را تشدید میکند؛ در حالی که میوههایی مثل انار، توت، آووکادو، سیب و گوجهفرنگی میتوانند نقش محافظتی داشته و خطر ابتلا به بیماریهای پروستات را کاهش دهند.
میوههای اسیدی، بسیار آبدار یا مملو از قند مثل میوههای خشک، آناناس، انبه، موز، انگور، مرکبات، هندوانه و طالبی ممکن است علائم مشکلات پروستات را تشدید کنند. از آنها در مقادیر کم استفاده کنید.
سیب، آووکادو، توت، انار و گوجهفرنگی به حفظ سلامت این غده کمک میکنند و احتمال ابتلا به سرطان پروستات را کاهش میدهند.
مشاوره با متخصص تغذیه و پیروی از رژیم غذایی سالم مثل رژیم مدیترانهای که شامل میوهها، سبزیجات، غلات کامل و چربیهای مفید است، موثرترین روش به شمار میرود.
منابع: urologyhealth | medicalnewstoday | healthline