عصر ایران؛ احمد فرتاش - در خبرها آمده بود که رسانههای ایتالیایی و فرانسوی گزارش دادهاند که لوئیس انریکه، سرمربی اسپانیایی پاریسنژرمن، مسئول جدایی جان لوئیجی دوناروما از این تیم فرانسوی است.
پیشتر تصور میشد که دوناروما پس از جارو کردن همۀ موفقیتهای ممکن، تصمیم گرفته است به منچسترسیتی برود تا آنجا چالشهای تازهای را تجربه کند. حتی وقتی که دوناروما در پست مربوط به خداحافظیاش از پاریسنژرمن نوشت «متأسفانه کسی تصمیم گرفت که دیگر نمیتوانم بخشی از این گروه باشم و به موفقیت این تیم کمک کنم»، بسیاری حرف او را جدی نگرفتند چراکه پیش از آن گزارشهای متعددی منتشر شده بود دال بر اینکه دوناروما تمایلی به تمدید قراردادش با پاریسنژرمن ندارد.
ا ما الان، با توجه به گزارشهای اخیر رسانههای ایتالیایی و سپس فرانسوی، تقریبا محرز شده لوئیس انریکه مایل نبود حضور دوناروما در پاریسنژرمن ادامه پیدا کند و همین موجب جدایی بهترین گلر دنیا از این تیم فرانسوی شد. رسانههای فرانسوی حتی نوشتهاند که انریکه دیگر تحمل دیدن دوناروما را نداشت!
اینکه انریکه در اوج موفقیت با پاریسنژرمن، بهترین دروازهبان جهان را از تیمش بیرون کرده، رویداد عجیبی است چراکه پاریسنژرمن برای تکرار قهرمانیاش در لیگ قهرمانان اروپا قطعا به گلری مثل دوناروما نیاز دارد. حتی همین الان در لیگ فوتبال فرانسه، پاریسنژرمن در یک پله پایینتر از مارسی و در رتبۀ دوم قرار دارد. مهمتر اینکه، این تیم در غیاب دوناروما، در هشت هفتهای که از آغاز لیگ فرانسه میگذرد، هشت گل دریافت کرده است. در دو بازی نیز پاریسیها شش گل خوردند. یعنی سه گل در هر بازی.
لوکاس شوالیه، دروازهبان 24 سالۀ فرانسوی، بعید است که جانشین مناسبی برای دوناروما باشد. دست کم بهترین جانشین ممکن برای او نیست. فاصلۀ کیفی دوناروما و شوالیه بسیار زیاد است و هیچ مربیای با عقل سلیم، شوالیه را به دوناروما ترجیح نمیدهد.
چرا انریکه دوناروما را دیگر نخواست؟
بنابراین باید پرسید چه شده که انریکه دوناروما را از پاریسنژرمن بیرون کرده است؟ یک احتمال بعید، شاید نوعی کینۀ شخصی باشد. دوناروما در نیمهنهایی یورو 2020، با مهار ضربات پنالتی بازیکنان اسپانیا مانع صعود این تیم به فینال مسابقات شد. انریکه آن زمان مربی تیم ملی اسپانیا بود و تیمش هم به حق شانس اول قهرمانی بود. در بازی با ایتالیا هم اسپانیا باید تیم پیروز زمین میشد اما ایتالیاییها با اینکه جنگ تاکتیکی را به اسپانیا باخته بودند، جانانه دفاع کردند و کار را به ضربات پنالتی کشاندند و دوناروما اسپانیا را حذف کرد.
اگرچه ممکن است انریکه بابت آن شکست حسرتبار بیش از حد غصه خورده باشد، ولی بعید است که او کینۀ دوناروما را به دل گرفته باشد. در فوتبال حرفهای چنین وقایعی عادی است. حتی بدتر از این هم عادی است. مثلا ماسیمیلیانو آلگری در سال 2010 مربی میلان شد و در همان سال اول حضورش در میلان، با پیرلو که بازیساز میلان بود، مشکلات تاکتیکی پیدا کرد و پیرلو در سال 2011 به یوونتوس پیوست چراکه در میلان دیگر نمیتوانست مثل همیشه درخشان باشد. ولی در یووه، پیرلوی پیر احیا شد و چهار سال طلایی را سپری کرد تا اینکه آلگری در سال 2014 مربی یووه شد. اما علیرغم اختلافات و کدورتهای تکسال همکاریشان در میلان، آلگری در یووه با پیرلو به خوبی کنار آمد.
بنابراین بعید است مرد پختهای مثل انریکه بابت نقش موثر دوناروما در ناکامی اسپانیا در یورو 2020، خواهان اخراج دوناروما از پاریسنژرمن شده باشد. انریکه حتی وقتی که دخترش را بابت سرطان از دست داد، گفت به جای اینکه غصۀ رفتن ابدی او را بخورد، بابت سالهایی که دخترش در زندگیشان بوده شکرگزار خداوند است. اگرچه انسان موجود عجیبی است و عالم، عالمِ امکان است، ولی به چنین شخصیتی چنان کینهای نمیآید.
دوناروما و انریکه مثل روبرتو باجو و آریگو ساکی
دلیل دوم وداع اجباری دوناروما با پاریس به حکم انریکه نیز عجیب است ولی دست کم در بالاترین سطح فوتبال حرفهای، سابقه دارد. البته این دلیل هم محرز نیست چراکه اگر واقعیت داشته باشد، فقط خدا از آن باخبر است ولی به هر حال به ذهن کسانی که با تاریخ فوتبال آشناترند، میرسد.
پس از درخشش روبرتو باجو در جام جهانی 1994، آریگو ساکی برای مسابقات یورو 96 باجو را به تیم ملی ایتالیا دعوت نکرد. ساکی در سال 1992 مربی تیم ملی ایتالیا شد. پس از اینکه آزگلیو ویچینی نتوانست ایتالیا را به یورو 92 ببرد. در مسیر رسیدن به جام جهانی 1994 مشکلی بین ساکی و باجو نبود. در جام جهانی هم ظاهرا همه چیز بین این دو نفر خوب پیش میرفت. ایتالیا در آستانۀ حذفشدن از جام بود ولی به سختی از گروهش صعود کرد و در مرحلۀ یکهشتم نهایی، وقتی که ایتالیا 1 بر صفر از نیجریه عقب بود و در ده دقیقۀ پایانی بازی هم با اخراج جیان فرانکو زولا دهنفره شد، به نظر میرسید که کار ساکی و شاگردانش در جام تمام شده است.
اما باجو در دقیقۀ 89 گل تساوی را به نحوی شگفتانگیز و به یاد ماندنی زد، سپس در وقت اضافی گل دوم ایتالیا را از روی نقطۀ پنالتی به ثمر رساند و ایتالیا به مرحلۀ بعد صعود کرد. حذف ایتالیا در یکهشتم نهایی جام جهانی، برای ساکی که در آن سالها بهترین مربی دنیای فوتبال محسوب میشد، افتضاح بزرگی بود. ولی باجو به داد ساکی رسید. در یکچهارم نهایی هم باجو گل پیروزی ایتالیا را به ثمر رساند و تیم ساچی از سد اسپانیا گذشت و به نیمهنهایی رسید. در نیمهنهایی نیز این باجو بود که یکتنه تیم را به فینال رساند. با دو گل زیبایش مقابل بلغارستانِ هریستو استویچکوف. اما در بازی فینال، باجو پنالتی آخر را هدر داد و قهرمانی نصیب برزیل شد.

در یکی از مستندهایی که دربارۀ روبرتو باجو ساخته شده، این نکتۀ مهم مطرح شده است که ساکی برای بازی فینال، مایل بود باجو را از آغاز به میدان نفرستد. دلیل او برای این تصمیم، آسیبدیدگی باجو بود ولی باجو معتقد است ساکی میخواست در صورت امکان، قهرمانی را بدون حضور او (یعنی باجو) به دست آورد. معلوم نیست چه کسی درست میگوید ولی بعد از جر و بحثی که در پشت پردۀ تیم ملی ایتالیا بین باجو و ساکی درگرفت، آریگو ساکی به بودای کوچک اطمینان داد که او در بازی فینال در زمین حضور خواهد داشت. باجو عملا در فینال 120 دقیقه بازی کرد. یعنی حتی اگر آسیبدیده هم بود، وضعش چنان نبود که نتواند در فینال بازی کند. به هر حال جام جهانی 1994 چنان رقم خورد که ایتالیا "ایتالیای باجو" شده بود نه "ایتالیای ساکی".
بعد از جام، باجو اشتباه کرد و از یوونتوس به میلان رفت و آنجا نتوانست در تمام بازیها بازیکن ثابت تیمش باشد و همین دستاویزی برای ساکی شد که باجو را برای جام ملتهای اروپا (1996) به تیم ملی دعوت نکند.
باجو خودش گفته است ساکی احساس کرد مردم و حتی کارشناسان حضور ایتالیا در فینال جام جهانی 1994 را بیشتر محصول عملکرد او میدانند تا عملکرد ساکی. بیراه هم نمیگفت؛ چون تیم ساکی در آن مسابقات، تیمی خسته و ناکارآمد بود. عین ماشینی بود که نیاز به روغنکاری و تعمیرات اساسی داشت. بدون درخشش باجو در مراحل حذفی جام، محال بود که ایتالیا به فینال جام جهانی برسد. حتی وقتی که باجو هم میدرخشید و ایتالیا را پیروز میکرد، به این معنا نبود که تیم ایتالیا خوب بازی کرده است.
درخشش بدفرجام دوناروما در برابر لیورپول
در فصل قبلی لیگ قهرمانان اروپا هم، اگرچه پاریسنژرمن خوب بازی میکرد، ولی دوناروما در مراحل حذفی همان نقشی را ایفا کرد که روبرتو باجو در مراحل حذفی جام جهانی 1994 برای ایتالیا ایفا کرده بود. بدون درخشش دوناروما، پاریسنژرمن به سختی میتوانست در نیمهنهایی از پس آرسنال برآید و به فینال برود. در یکچهارم نهایی هم دوناروما در برابر استونویلا بسیار درخشان و تاثیرگذار بود. در نیمهنهایی هم که کار مقابل لیورپول نهایتا به ضربات پنالتی کشید، دوناروما با نماتیش خیرهکنندهاش در جریان بازی و سپس مهار دو پنالتی لیورپول، نقش اول نمایش حذف لیورپول در آنفیلد بود.
لیورپول در فصل گذشته قویترین تیم لیگ قهرمانان بود. در بازی با پاریسنژرمن هم برتری با لیورپول بود ولی مقاومت دوناروما در برابر حملات مهیب لیورپولیها، چه در پاریس چه در آنفیلد، و نهایتا مهار تحقیرآمیز پنالتی بازیکنان لیورپول، انریکه و تیمش را در جام نگه داشت. بدون دوناروما، محال بود انریکه فاتح لیگ قهرمانان اروپا شود. بنابراین، اگرچه احتمال بروز اختلاف در جریان تمرینات تیم منتفی نیست، ولی احتمال حذف شدن دوناروما از پاریسنژرمن در اثر درخشش چشمگیرش در فصل گذشتۀ چمپیونزلیگ نیز چندان بعید به نظر نمیرسد.
این احتمال وقتی قویتر به نظر میرسد که در فوتبال فعلی، مربیان بزرگ ستارههای اصلی تیمشان هستند و بازیکنان عمدتا نقش زنبورهای کارگر بیشخصیت را بازی میکنند. در کندوی زنبورها فقط ملکه "شخصیت" دارد و زنبورهای دیگر فاقد تشخص هستند و صرفا کلونی آنها به چشم میآید. یعنی به تنهایی اهمیتی ندارند و دقیقا به همین دلیل "شخصیت" ندارند.
دوناروما ممکن است در منچسترسیتی هم دچار همین مشکل بشود چراکه بنیانگذار شخصیتزدایی از بازیکنان فوتبال در پانزده سال اخیر، کسی نبوده جز پپ گواردیولا. این فقدان شخصیت در تیم ملی ایتالیا در یورو 2016 نیز به خوبی آشکار بود. در آن تیم، منهای بوفون که در آستانۀ وداع با فوتبال ملی بود، تقریبا اکثر بازیکنان در حکم کارگران فاقد فردیت ستارهای به نام کونته بودند که روی نیمکت، نقش ملکۀ کندوی تیم ملی ایتالیا را بازی میکرد.
به هر حال فعلا گواردیولا به دوناروما نیاز مبرم دارد. باید دید اگر منسیتی با کمک دوناروما به موفقیتهای سابقش دست یابد و گواردیولا هم در این تیم ماندگار شود، آیا دوناروما نیز در بندر منچستر باقی خواهد ماند یا باید باز هم به دلیل درخشش بیش از حد، به فکر پیدا کردن تیم جدیدی برای خودش باشد. جیجو دوناروما در اکثر مسابقات مهم، بیش از حد خوب کار میکند و نور درخشش او، ممکن است چشم مربیانی را بزند که با تاکتیکهای توتالیترشان ردای ستارۀ اصلی تیم را بر دوش خود میاندازند!
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر