انتخاب بین هنرمند و دزد ؛ نسخه قاچاق فیلم پیرپسر را ببینم؟!

عصر ایران ؛ کاوه معین‌فر - انگار بدبیاری های فیلم پیرپسر ساخته اکتای براهنی پایان ندارد و هر بار یک اتفاق ناخوشایند دیگر سر راه این فیلم سبز می‌شود، روز گذشته نسخه قاچاق این فیلم منتشر شد و باز سرنوشت این فیلم از حالت عادی آن خارج شد.

برای مخاطبینی که خبر ندارند باید گفت در زمان ساخت فیلم پیرپسر بیماری کرونا بود و در شرایط فراگیری آن اپیدمی فیلمبرداری شد که بهرجهت سختی‌های خاص خود را داشت. بعد از ساخته شدن فیلم تقریبا 4 سال در توقیف ماند تا اینکه امسال توانست مجوز نمایش بگیرد و به اکران درآید.

2 روز بعد از شروع اکران آن جنگ 12 روزه اتفاق افتاد و طبیعتا آن تب و تاب شروع اکران و رکوردشکنی افتتاحیه کاملا تحت الشعاع قرار گرفت.با این حال پیرپسر به پرفروش ترین فیلم سال تبدیل شد و رکورد عجیبی را از فروش یک فیلم اجتماعی در سال‌های اخیر از خود برجای گذاشت.

حال این قضیه انتشار نسخه قاچاق پیش آمد که باعث شد سازندگان فیلم، زودتر نسخه آنلاین آن را در دسترس مخاطبین قرار دهند. اکتای براهنی در واکنش به انتشار نسخه‌ای قاچاق از فیلمش در صفحه اینستاگرامش نوشت: «پیرپسر را غیرقانونی نبینید، سازندگانش پیر شدند.» 

حال یک پرسش اساسی در مقابل همه ما و مخاطبین این فیلم است که نسخه قاچاق و رایگان فیلم را ببینیم یا این که به تماشای نسخه رسمی و قانونی پیرپسر بنشینیم؟ 

لیلا حاتمی و محمدرضا داوودنژاد در فیلم پیرپسر

چرا نباید «پیرپسر» را به شکل قاچاق دید؟

انتشار نسخه‌ی قاچاق فیلم پیرپسر ـ پیش از شروع اکران آنلاین ـ خبری تلخ برای سینمای ایران است. در ظاهر، دیدن یک فایل تصویری رایگان ساده به‌نظر می‌رسد؛ اما در واقع، تماشای نسخه‌ی غیرقانونی، حلقه‌ای از زنجیره‌ای است که به فروپاشی اقتصاد سینما و تضعیف فرهنگ حرفه‌ای هنر منجر می‌شود.

۱. احترام به خالقان اثر

یک فیلم حاصل سال‌ها تلاش جمعی است؛ از نویسنده و کارگردان گرفته تا صدابردار، نورپرداز، بازیگر، تدوین‌گر و حتی راننده‌ی گروه. دیدن نسخه‌ی قاچاق، به‌معنای نادیده‌گرفتن دستمزد و حق‌الزحمه‌ی تمام کسانی است که با عشق و تلاش، اثری فرهنگی خلق کرده‌اند. پس در واقع فیلم قاچاق، فقط یک فایل نیست؛ نتیجه‌ی دزدیده شدن بخشی از زندگی و زحمت انسان‌هایی است که در پشت آن کار کرده‌اند.

۲. تضعیف سینمای ملی

سینما بدون چرخه‌ی سالم اقتصادی نمی‌تواند ادامه یابد. اگر تماشاگر، فیلم را در سالن نبیند یا نسخه‌ی قانونی را نخرد، سرمایه‌گذار و پخش‌کننده نیز انگیزه‌ای برای تولید آثار بعدی نخواهند داشت. قاچاق، نه‌فقط به یک فیلم، بلکه به کل پیکره‌ی سینمای ایران ضربه می‌زند. فروپاشی بازار رسمی، یعنی کاهش کیفیت آثار آینده، از بین رفتن فرصت‌های شغلی و ناامیدی هنرمندان خلاق.

۳. بی‌اعتمادی به مخاطب

در جهان امروز، رابطه‌ی بین هنرمند و مخاطب بر پایه‌ی اعتماد است. مخاطب با خرید بلیت یا تماشای قانونی اثر، اعلام می‌کند که به تولید فرهنگی ارزش می‌گذارد. قاچاق، این رابطه را به سوءاستفاده تبدیل می‌کند؛ یعنی دریافت بدون مشارکت. چنین رابطه‌ای نه درست است و نه اخلاقی.

۴. تماشای ناقص و تحریف‌شده

نسخه‌های قاچاق معمولاً کیفیت پایین، تدوین ناقص، یا حتی حذف و سانسور غیرحرفه‌ای دارند. تماشای فیلم در چنین حالتی، تجربه‌ی واقعی اثر را از بین می‌برد و قضاوت نادرستی از کار فیلم‌ساز ایجاد می‌کند.
فیلم برای پرده‌ی سینما ساخته شده، نه برای فایل بی‌کیفیتی که در فضای مجازی دست‌به‌دست می‌شود.

۵. اخلاق فرهنگی و هویت اجتماعی

پذیرفتن قاچاق به‌عنوان «رفتار طبیعی» فرهنگی، نوعی عادی‌سازی سرقت است. جامعه‌ای که به دزدی فرهنگی بی‌تفاوت باشد، به‌تدریج در سایر عرصه‌ها نیز مرز بین حق و ناحق را از دست می‌دهد. حمایت از نسخه‌ی قانونی، در واقع تمرینی است برای پاسداشت اخلاق، مالکیت فکری و مسئولیت اجتماعی.

حرف آخر

پیرپسر فقط یک فیلم نیست؛ چالشی است برای ما، به‌عنوان تماشاگران فرهنگ‌دوست. آیا می‌خواهیم در کنار سازندگان بایستیم، یا در صف کسانی که دسترنج آنان را بی‌ارزش می‌کنند و به تاراج می‌برند؟

پاسخ روشن است: تماشای قانونی، انتخاب فرهنگی و اخلاقی ماست.

سازمان ملل: پهپاد اسرائیلی در جنوب لبنان به دلیل «رفتار تهاجمی» سرنگون شد

بیشتر بخوانید:

رکوردشکنی «پیرپسر» ؛ عبور از دو میلیون مخاطب و ۱۸۰ میلیارد تومان فروش

واکنش تهیه‌کننده «پیرپسر» به قاچاق فیلم

تماشاخانه

جهانبخش خانجانی : آن‌هایی که مشاوره‌های غلط به رهبری می‌دهند باید محاکمه شوند / حماس با آمریکا مذاکره کرد شما نمی‌کنید‍ (فیلم)

روزی که شاپور ریپورتر محمد رضا شاه را سر جایش نشاند / افشاگری علیه عقاب خاورمیانه (فیلم)

فیلم های دیگر