پرورش تفکر انتقادی در کودکان: چرا باید پرسش‌های بچه‌ها را جدی بگیریم؟

اهمیت تفکر انتقادی در کودکان

شاید این سوال پیش بیاید که تفکر انتقادی چه ربطی به کودک چهار و پنج ساله دارد؟ واقعیت آن است که بر اساس مطالعات علمی در دنیای پیچیده امروز کودکان برای دستیابی به موفقیت و شادکامی نیازمند مهارت هایی هستند که یکی از آنها تفکر انتقادی است.

تفکر انتقادی به زبان ساده یعنی این مهارت که بچه ها قادر باشند مسائل پیرامون خویش را به روشنی درک کنند، اطلاعات لازم را جمع آوری و ترکیب کنند و توانایی ارزیابی، تحلیل و داوری آن را داشته باشند تا بتوانند استدلال کنند و به ارزیابی مسائل و مشکلات بپردازند. نقص در آموزش این مهارت از کودکی می تواند باعث صدمه، مسمومیت ذهنی، عدم پذیرش یا خرابکاری هایی شود که ممکن است فرد را با خطرات مهلکی رو به رو سازد. کودکی که مهارت تفکر انتقادی را نیاموزد، در جوانی و بزرگسالی نمی تواند راه حل های متعدد برای مسائل را ارزیابی و بهترین شیوه را انتخاب کند و با شکست های متعدد رو به رو خواهدشد.

تفکر انتقادی به چه کارِ کودکان ما می‌آید؟

امروزه بچه‌های ما از پنج و شش سالگی در معرض انواع شبکه‌های اجتماعی قابل دسترس از طریق گوشی های تلفن همراه هستند. بگذریم از این که در دوران شیوع کرونا عملاً این گوشی ها و تبلیت و کانال ها به وسیله آموزش آنها تبدیل شده و محدودیت های عادی و معمول نیز از میان برداشته شده است. به هر حال کودکان با دسترسی به این شبکه های مجازی و تبلیغات و محتوای آن نیاز به ابزاری دارند که تا بتوانند درستی و نادرستی اطلاعات را ارزیابی کنند. همین یک دلیل کافی است تا جدی بودن ضرورت یادگیری تفکر انتقادی را به والدین گوشزد کند.
همچنین مطالعه مركز ملي اطلاعات زيست فناوري ایالات متحده در اين خصوص مي‌گويد: تفكر انتقادي نه تنها بر افزايش خلاقيت كودكان تاثير مي گذارند، بلكه مي تواند به توسعه ويژگي هايي نظير كنجكاوی، انعطاف پذيری و پويايی ذهن بینجامد. بر این اساس مهمترین کاربردهای تفکر انتقادی در زندگی کودکان به شرح زیر است:

توانایی تشخیص پیشنهاد/اطلاعات سالم از پیشنهاد/اطلاعان ناسالم

امکان تشخیص و ارزیابی اطلاعات اساسی برای یک تصمیم گیری

توانایی تشخیص واقعیت ها و محدود نشدن به حدس و گمان

امکان پیش بینی پیامدهای اعمال و رفتارهای خود قبل از انجام آن

مجموعه این توانایی‌ها موجب می‌شود تا کودکان در نوجوانی و جوانی از آسیب‌های روانی، اجتماعی مانند بزهکاری، بی بند و باری، اعتیاد، فرار از منزل، فرار از مدرسه، خشونت، بی توجهی به قوانین و مقررات و ... به نسبت بیشتری مصون بمانند.

اولین حضور یک رئیس جمهوری سوریه در کاخ سفید / دیدار احمد الشرع و ترامپ (+عکس) / ترامپ درباره گذشته القاعده ای جولانی : همه ما گذشته‌ پرمشکل داشته‌ایم

پرورش تفکر انتقادی در کودکان: چرا باید پرسش‌های بچه‌ها را جدی بگیریم؟

اهمیت تفکر انتقادی در کودکان

تفکر انتقادی به چه کارِ کودکان ما می‌آید؟

برای ایجاد تفکر انتقادی در کودکان چه کار کنیم؟