.png "عصر ایران")
۱۷ آبان ۱۴۰۴
به روز شده در: ۱۷ آبان ۱۴۰۴ - ۱۸:۲۳
فروش کتاب حشمت فردوس در عراق (فیلم) واژه‌خانۀ عصر ایران
فیدئوکراسی چیست؟
این اصطلاح از ریشۀ لاتین fides به معنی «ایمان، اعتماد یا باور» و cracy به معنی «حکومت» شکل گرفته است و به معنای حکومتی است که بر اساس ایمان یا باورهای مذهبی/ایمانی اداره می‌شود.
عصر ایران - فیدئوکراسی (Fideocracy) یک مفهوم سیاسی است که کمتر در تاریخ‌نگاری رایج است، اما در تحلیل‌های مدرن دربارۀ حکومت‌ها به کار می‌رود. این اصطلاح از ریشۀ لاتین fides به معنی «ایمان، اعتماد یا باور» و cracy به معنی «حکومت» شکل گرفته است و به معنای حکومتی است که بر اساس ایمان یا باورهای مذهبی/ایمانی اداره می‌شود.
در فیدئوکراسی، اعتقاد یا ایمان حاکمان و گاهی مردم، عامل اصلی تعیین قوانین، سیاست‌ها و نحوۀ ادارۀ کشور است. برخلاف دموکراسی که بر رأی و مشارکت مردم استوار است یا جمهوری که بر قانون و حقوق شهروندی پایه‌گذاری می‌شود، فیدئوکراسی اعتقاد و اعتماد به اصول ایمانی را محور قدرت قرار می‌دهد.
ویژگی‌ها
1. حاکمیت مبتنی بر ایمان: افراد یا گروه‌هایی که ایمان مشخصی دارند، حق تصمیم‌گیری و رهبری دارند و جایگاه خود را بر اساس ایمان‌شان تثبیت می‌کنند.
2. نهادهای دینی و حکومتی ترکیبی: ممکن است نهادهای مذهبی مستقیماً در امور سیاسی دخالت داشته باشند، یا قوانین حکومتی با اصول ایمانی گره خورده باشد.
3. اعتقاد به مشروعیت دینی: مشروعیت قدرت تنها از طریق رعایت اصول اعتقادی و دینی تأیید می‌شود و نه صرفاً قانون یا انتخابات.
پیامدها
فیدئوکراسی می‌تواند ثبات و انسجام داخلی ایجاد کند، زیرا باور مشترک میان حاکمان و مردم، مشروعیت اخلاقی را تقویت می‌کند. اما محدودیت‌هایی هم دارد:
1. محدود کردن آزادی‌های فردی برای کسانی که با باورهای غالب هم‌سو نیستند.
2. دشواری در پذیرش تغییرات اجتماعی یا تکنولوژیک که با اصول ایمانی موجود ناسازگار است.
3. خطر تمرکز قدرت و ایجاد حکومتی غیر پاسخ‌گو به مردم، زیرا مشروعیت از رأی مردم نمی‌آید بلکه از ایمان و باور است.
مثال‌ها
در برخی جوامع قرون وسطایی اروپایی، سلطنت‌ها و امپراتوری‌ها با حمایت و تأیید کلیسا اداره می‌شدند و این نوع حکومت، نمونه‌ای از فیدئوکراسی بود. در دوران معاصر، کشورهایی که قوانین مذهبی‌محور دارند، یا حاکمان‌شان بر اساس باورهای دینی مشروعیت پیدا می‌کنند، نمونه‌ای نزدیک به این مفهوم محسوب می‌شوند. به صورت مصداقی می‌توان موارد زیر را به عنوان نمونه‌هایی از حکومت فیدئوکراتیک مثال زد:
1. سلطنت‌های اروپای قرون وسطایی:
در قرون وسطی، بسیاری از پادشاهان اروپایی مشروعیت خود را از کلیسا دریافت می‌کردند. به عنوان مثال، پادشاهان فرانسه و انگلستان با تاج‌گذاری مذهبی و تأیید شدن از سوی کشیشان قدرتمند، حکومت می‌کردند. این حکومت‌ها نمونه‌ای از فیدئوکراسی بودند زیرا قدرت سیاسی به طور مستقیم با ایمان و مشروعیت دینی مرتبط بود.
2. امپراتوری بیزانس:
در امپراتوری بیزانس، امپراتور به عنوان "رهبر الهی" شناخته می‌شد و کلیسا و دولت به شدت در هم تنیده بودند. تصمیمات سیاسی و قانونی غالباً با اصول مذهبی هماهنگ می‌شد و این ساختار، نمونه‌ای واضح از حکمرانی مبتنی بر ایمان بود.
3. ایران صفوی:
در دوران صفوی، حکومت ایران بر پایه مذهب شیعه دوازده‌امامی شکل گرفت. شاهان صفوی مشروعیت خود را از حمایت مراجع دینی دریافت می‌کردند و قوانین کشور با آموزه‌های مذهبی تنظیم می‌شدند. این سیستم نیز نمونه‌ای کلاسیک از فیدئوکراسی به شمار می‌آید.
4. حکومت‌های مذهبی معاصر:
برخی کشورهای مدرن که قانون اساسی و ساختار حکومتی آن‌ها مبتنی بر اصول دینی است، نمونه‌ای نزدیک به فیدئوکراسی محسوب می‌شوند. در این کشورها، مشروعیت سیاسی حاکمان عمدتاً بر مبنای رعایت و ترویج باورهای مذهبی است و نه صرفاً مبتنی بر رأی مردم یا قانون مدنی.
جمع‌بندی
فیدئوکراسی نوعی حکمرانی مبتنی بر ایمان و باورهای اخلاقی یا دینی است که به جای قانون یا رأی مردم، اعتقاد و مشروعیت ایمانی را محور قدرت قرار می‌دهد. این نوع حکومت، هم مزایای خاصی در ایجاد انسجام و ثبات دارد و هم محدودیت‌هایی در انعطاف‌پذیری و حقوق شهروندی.
لینک کوتاه: کپی لینک
کشف ۵۲۶ ماینر قاچاق در گیلان تساوی هیجان‌انگیز تاتنهام و منچستریونایتد در دقیقه ۹۰/ بازگشت دوباره شیاطین سرخ بازار جهانی طلا به کدام سمت می رود؟ گروسی: اورانیوم غنی‌شده ایران تا سطح ۶۰ درصد همچنان در تاسیسات هدف‌قرار گرفته‌شده وجود دارد هاشمیان سه ماه نفهمید، اوسمار یک هفته‌ای متوجه شد/ خیاطی که سایز پرسپولیس را بلد است!
سینمای ایران از سایکودرام می‌ترسد؛ لاک‌پشت خلاف جریان است تاج: آمریکا رسماً به افسر امنیتی فدراسیون فوتبال ویزا نمی‌دهد/ تهدید ضمنی به عدم اعزام بیش از ۷۰۰ پرواز در آمریکا لغو شد؛ ادامه بحران هوایی در پی تعطیلی دولت رفع ابهام از غیبت ستاره استقلال در دربی/ الحدادی به شهرآورد می‌رسد دستگیری شبکه جاسوسی وابسته به اتاق عملیات مشترک آمریکا، اسرائیل و عربستان در یمن معاون بازاریابی گروه اسنپ: اسنپ در ۱۱ سالگی خود به دنبال همراه کردن نسل جدید است پنج نکته درباره برنامه گفت‌وگو محور محبوب این روزها؛ «اکنون» تا اکنون ۵ قطعی برق گسترده تاریخ در جهان بیفوما: از کار با اوسمار «لذت» می‌برم؛ دوران هاشمیان برای من خوب نبود چرا در ایران باران نمی بارد؟ علت را در شورای نگهبان و گزینش ها جست و جو کنید