دکتر محمدرضا مقدسی پدر و بنیانگذار تاب آوری در ایران معتقد است تفاهم و تابآوری همسران یک مهارت است، نه یک شانس. هیچ رابطهای بدون تلاش دوام نمیآورد. عشق شروع رابطه است، اما تفاهم و صبر آن را ادامه میدهد کافی است زن و مرد بخواهند کنار هم بمانند و برای آرامش خانه تلاش کنند.
به گزارش میگنا، تفاهم و تابآوری همسران یکی از مهمترین پایههای زندگی مشترک موفق است. وقتی دو نفر تصمیم میگیرند با هم ازدواج کنند، در واقع وارد دنیایی جدید میشوند که در آن شخصیتها، تربیت، ارزشها و سلیقهها با هم متفاوت است.
همین تفاوتها باعث میشود زندگی مشترک نیازمند مهارت، آگاهی، آرامش و تحمل باشد. بسیاری از زوجها تصور میکنند تفاهم یعنی کاملاً شبیه بودن، در حالی که تفاهم واقعی یعنی پذیرفتن تفاوتها و تبدیل کردن آنها به فرصتی برای رشد مشترک.
زوجی موفق است که بتواند در سختیها کنار هم بماند، نه این که فقط در روزهای خوشی همراه باشد. واژه تابآوری دقیقاً همین مفهوم را توضیح میدهد؛ توانایی ادامه دادن رابطه حتی در زمان فشار، استرس، اختلاف و مشکلات.
تفاهم از شناخت شروع میشود.
هیچ زوجی از روز اول کاملاً هماهنگ نیست. شناخت یعنی این که همسر خود را درک کنیم، دلیل رفتارهای او را بفهمیم و به دنیای ذهنی و احساسی او نزدیک شویم. شناخت تدریجی است و با گذشت زمان کاملتر میشود. اگر زن و مرد باور داشته باشند که تغییر و رشد ممکن است، هیچ اختلافی ترسناک نیست.
تمام روابط سالم جهان بر پایه گفتوگو ساخته میشوند.
گفتوگو با بحث و دعوا فرق دارد. گفتوگو یعنی رد و بدل کردن احساسات بدون تخریب یکدیگر. زوجهایی که بلدند احساس خود را بیان کنند، کمتر از باقی زوجها دچار سوءتفاهم میشوند. بسیاری از مشکلات زندگی مشترک به این دلیل شکل میگیرد که افراد احساسات خود را پنهان میکنند یا به اشتباه فکر میکنند طرف مقابل باید خودش حدس بزند چه چیزی آنها را ناراحت کرده است. وقتی زن یا مرد بتواند ناراحتی، شادی، خستگی یا نیاز خود را به زبان آرام و محترمانه بیان کند، زندگی از حالت جنگ به حالت همکاری تبدیل میشود.
تابآوری ازدواج زمانی نمایان میشود که مشکلی به وجود میآید. این مشکل میتواند مالی، خانوادگی، شغلی، تربیت فرزند، بیماری یا حتی اختلاف اخلاقی باشد. بعضی از روابط در اولین بحران فرو میریزند، چون افراد یاد نگرفتهاند با سختیها کنار بیایند. اما زوجهایی که تابآوری دارند، بحران را تبدیل به فرصتی برای رشد رابطه میکنند.
آنها میدانند که مشکل بیرون از رابطه است، نه داخل رابطه. برای همین به جای اینکه مقابل هم بایستند، کنار هم میایستند. این زوجها به جای اینکه بپرسند مقصر کیست، میپرسند راهحل چیست. همین طرز فکر ساده باعث میشود روابط سالمتر، آرامتر و پایدارتر باقی بمانند.
یکی از رازهای مهم تفاهم همسران، احترام است. احترام فقط در حرف نیست، در رفتار دیده میشود. احترام یعنی شنیدن حرفهای طرف مقابل بدون قضاوت. احترام یعنی اینکه در مقابل خانواده، فرزند یا دیگران به شخصیت همسر بیاحترامی نشود. حتی اگر اختلافی وجود دارد، باز هم لحن، کلمهها و رفتار باید محترمانه باشد.
تحقیقی ساده در روانشناسی روابط نشان میدهد که بیاحترامی بزرگترین عامل نابودی رابطه است و احترام بزرگترین عامل دوام آن.
هیچ انسانی حاضر نیست در رابطهای بماند که مدام تحقیر شود، حتی اگر عشق وجود داشته باشد. عشق بدون احترام دوام ندارد، اما احترام حتی بدون عاشقانههای اغراقشده میتواند روابط را پایدار کند.
یکی دیگر از پایههای تفاهم، مهارت گوش دادن است.
بسیاری از افراد گوش میدهند تا جواب بدهند، نه برای اینکه بفهمند. وقتی همسر میگوید ناراحت است یا خسته است، گاهی فقط به گوش شنوا نیاز دارد.
نیازی نیست همه چیز تبدیل به نصیحت شود. گوش دادن یعنی حضور داشتن. یعنی اجازه بدهیم همسرمان احساس خود را تخلیه کند. وقتی فرد احساس میکند شنیده شده، آرام میشود و رابطه آرامتر میشود. این مهارت ساده، از بسیاری بحثها و دعواها جلوگیری میکند.
تابآوری در زندگی مشترک نیازمند پذیرش تفاوتها است.
در هر ازدواج، تفاوت در نحوه فکر کردن، نحوه هزینه کردن، نحوه برخورد با خانوادهها و حتی نحوه غذا خوردن وجود دارد. اگر زوجها بخواهند طرف مقابل دقیقاً مطابق الگوی ذهنی آنها رفتار کند، رابطه پر از تنش میشود.
اما وقتی تفاوتها را میپذیرند و برای سازگاری تلاش میکنند، رابطه به تعادل میرسد. پذیرش به معنای تسلیم نیست، به معنای درک واقعیت انسانها است. هیچکس کامل نیست و هیچکس مطابق صد درصد انتظار ما رشد نکرده است. ازدواج یعنی ملاقات دو انسان واقعی، نه دو انسان ایدهآل.
در کنار تفاهم، مهارت بخشش بسیار مهم است. بخشش به معنای فراموش کردن نیست، به معنای ادامه دادن زندگی بدون کینه است.
همه انسانها اشتباه میکنند. اگر اشتباهها تبدیل به زخمهای دائمی شود، رابطه از درون خالی میشود. زوجی موفق است که بتواند بعد از دعوا، آشتی کند و ادامه دهد. آشتی کردن هنر است و نشان میدهد رابطه از خشم قویتر است. زوجهایی که بلدند ببخشند، کمتر دچار دلخوریهای طولانی میشوند.
سبک گفتوگو نیز در تابآوری نقش مهمی دارد. وقتی زن و مرد در زمان عصبانیت صحبت میکنند، معمولاً حرفهایی گفته میشود که بعداً پشیمانی میآورد.
بهتر است هر فرد زمانی که عصبانی است سکوت کند، قدم بزند، یا حتی چند دقیقه تنها باشد تا ذهن آرام شود.
در زمان آرامش، مشکلات سریعتر حل میشوند. کلمهها قدرت زیادی دارند. یک جمله خشن میتواند اعتماد رابطه را برای سالها خراب کند. پس کنترل زبان یکی از عوامل اصلی تفاهم است.
تابآوری به اعتماد نیز وابسته است. اعتماد مثل شیشه است، اگر ترک بخورد به سختی ترمیم میشود. زوجها باید صادق باشند، دروغ نگویند و چیزی را پنهان نکنند. پنهانکاری باعث بیاعتمادی و بیاعتمادی باعث دوری میشود.
وقتی زن و مرد مطمئن باشند که همسرشان حقیقت را میگوید، رابطه امن میشود. رابطهای که در آن امنیت باشد، رشد میکند. امنیت یعنی احساس کنیم کنار کسی هستیم که ما را قضاوت نمیکند و رها نمیکند.
تفاهم همچنین نیازمند تشویق و توجه است. اگر زن یا مرد احساس کند دیده نمیشود، ناراحت میشود. توجه یعنی قدردانی از کارهای کوچک. گاهی یک جمله مثل ممنون که زحمت کشیدی، یک پیام محبتآمیز، یک لیوان چای یا یک آغوش ساده، رابطه را زیبا میکند. این کارها کوچک هستند اما اثر بزرگ دارند. بیتوجهی آهسته و بیصدا رابطه را سرد میکند. زوجهایی که به هم توجه میکنند، در واقع به رابطه خود رسیدگی میکنند.
زندگی مشترک زمانی شادتر است که زوجها هدف مشترک داشته باشند. هدف مشترک میتواند خرید خانه، پسانداز، سفر، رشد شغلی یا تربیت فرزند باشد. وقتی زن و مرد برای یک هدف تلاش میکنند، احساس تیم بودن دارند. تیم بودن یعنی کنار هم بودن، نه مقابل هم بودن. زوجهایی که حس تیم بودن دارند، کمتر از هم ناامید میشوند.
تابآوری همچنین به مدیریت اختلافها بستگی دارد. اختلاف طبیعی است و حتی مفید است؛ چون باعث شناخت بیشتر میشود. اما نوع برخورد با اختلاف مهم است. به جای اینکه مسئله را بزرگ کنیم، میتوانیم درباره آن حرف بزنیم. کافی است بپرسیم از نظر تو بهترین راه چیست و از نظر من بهترین راه چیست و بعد به راهحلی برسیم که هر دو راضی باشیم. هیچ زنی یا مردی نباید احساس کند همیشه مجبور به قربانی شدن است. رابطه سالم یعنی ما، نه فقط من یا فقط تو.
آرامش در رابطه به معنای نبود مشکل نیست، به معنای توان حل مشکل است.
زوجهایی که صبور هستند، فرصت رشد به رابطه میدهند. برخی توقع دارند زندگی مشترک همیشه رمانتیک باشد. واقعیت این است که زندگی واقعی گاهی خستهکننده، گاهی سخت و گاهی پرچالش است. اما کنار کسی بودن که ما را درک میکند، ارزش تمام سختیها را دارد.
بیتوجهی به نیازهای عاطفی شایعترین علت سرد شدن رابطه است.
انسان فقط با پول یا امکانات خوشحال نمیشود. محبت، احترام، گفتگو، لمس، حمایت و درک، نیازهای حیاتی هستند. وقتی زن یا مرد احساس کند تنهاست، فاصله عاطفی شروع میشود. برای جلوگیری از این فاصله، باید باهم زمان گذراند، حتی اگر کوتاه باشد. شام خوردن کنار هم، قدم زدن، حرف زدن قبل از خواب یا دیدن یک فیلم ساده میتواند رابطه را زنده نگه دارد.
زوجهایی که تابآوری دارند، از اشتباههای گذشته درس میگیرند.
زندگی مشترک آزمون و خطا است.
هیچکس با آگاهی کامل وارد ازدواج نمیشود. هر روز یک فرصت برای یادگیری است. یادگیری یعنی تغییر. اگر کسی انتظار داشته باشد همسرش کامل باشد، خودش ناراحت میشود و همسرش را آزار میدهد. اما اگر بپذیریم انسانها در حال رشد هستند، رابطه راحتتر و زیباتر میشود.
دکتر محمدرضا مقدسی پدر و بنیانگذار تاب آوری در ایران معتقد است تفاهم و تابآوری همسران یک مهارت است، نه یک شانس. هیچ رابطهای بدون تلاش دوام نمیآورد. عشق شروع رابطه است، اما تفاهم و صبر آن را ادامه میدهد. زندگی مشترک مثل یک گیاه است. اگر آب نخورد خشک میشود. آب این رابطه توجه، احترام، گفتگو و محبت است. حتی رابطهای که ضعیف شده باشد، با رسیدگی درست میتواند دوباره رشد کند. کافی است زن و مرد بخواهند کنار هم بمانند و برای آرامش خانه تلاش کنند. خانهای که در آن فهم متقابل وجود داشته باشد، امنترین و زیباترین جای دنیا است.
زندگی مشترک همیشه با عشق آغاز میشود، اما دوام آن با مهارت ادامه پیدا میکند.
نقطۀ شروع بسیاری از ازدواجها امید، صمیمیت و رویا است، اما در مسیر زندگی واقعی، زوجها با استرسهای مالی، اختلاف دیدگاه، خستگی روزمره، مشکلات خانوادگی، تربیت فرزند، بیحوصلگی، فشار شغلی و حتی سوءتفاهمهای کوچک روبهرو میشوند.
بسیاری از رابطهها در همین مرحله آسیب میبینند، چون زوجها تصور میکنند عشق کافی است، در حالی که تابآوری و تفاهم دوام رابطه هستند.
تفاهم یعنی توانایی شنیدن، فهمیدن و پذیرفتن تفاوتها. تابآوری یعنی اینکه حتی وقتی دلخور، خسته یا ناامیدیم، باز هم میتوانیم کنار هم بمانیم، شکل تازهای از همفهمی بسازیم و رابطه را زنده نگه داریم.
در هر رابطهای درد وجود دارد. درد از نادیده گرفته شدن، درد از شنیده نشدن، درد از مقایسه شدن یا بیتوجهی، درد از اینکه یک نفر فکر میکند تنهاست، حتی در حالی که همسرش چند متر آنطرفتر است. اما جایی که درد متوقف نمیشود و تبدیل به فروپاشی نمیگردد، همان نقطهای است که تابآوری رابطه فعال میشود.
زوجهایی که تابآور هستند، واقعیت را انکار نمیکنند، همدیگر را مقصر مطلق نمیدانند، و به جای فرار از مشکلات، به گفتوگو، آگاهی و صمیمیت دوباره برمیگردند.
تفاهم همسران به معنای شبیه بودن نیست. بسیاری از زوجهای موفق کاملاً متفاوتاند. یکی آرام است و یکی هیجانی، یکی ولخرج و دیگری حسابگر، یکی اجتماعی و دیگری درونگرا.
تفاهم یعنی درک الگوی روانی یکدیگر.
یکی وقتی ناراحت است حرف میزند و دیگری سکوت میکند.
تفاهم یعنی رمزگشایی این رفتارها و تبدیل آنها به منبع شناخت، نه سوءِتفاهم.
تابآوری در زندگی زناشویی زمانی شکل میگیرد که زوجها بپذیرند هر رابطهای دورههای افت و خیز دارد. هیچ ازدواجی بدون چالش و تنش نیست. هیچ زوجی بدون مشاجره زندگی نمیکند. اما تفاوت در این است که زوجهای تابآور در مشکلات به سمت هم حرکت میکنند، نه علیه هم. آنها بلد هستند دلخوری را با گفتوگو جایگزین کنند. میدانند سکوتهای طولانی رابطه را مسموم میکند. بلد هستند در اوج خشم، احترام را نگه دارند. و مهمتر از همه، به جای جستجوی مقصر، دنبال راهحل مشترک میگردند.
رابطه زمانی به توانمندی میرسد که همسران از فاز واکنش خارج شده و وارد فاز مسئولیت شوند. واکنش یعنی داد زدن، قهر کردن، عقب کشیدن، مقایسه کردن یا بیاحترامی. مسئولیت یعنی بلوغ عاطفی. وقتی زوجها میپذیرند که برای آرامش رابطه باید روی مهارتهای ارتباطی خود کار کنند، یعنی تفاهم واقعی شروع شده است.
هیچکس با ژن ارتباط سالم به دنیا نمیآید. شنیدن فعال، مدیریت خشم، گفتوگوی سازنده و ابراز محبت مهارتهایی هستند که مثل عضلات تقویت میشوند.
یکی از عمیقترین بخشهای تفاهم، شناخت دنیای احساسی همسر است. پشت هر رفتار یک پیام وجود دارد. گاهی زودرنجی نشانهٔ خستگی است. گاهی لجبازی نشانهٔ نیاز به توجه است. گاهی سردی نشانهٔ دلچرکینی قدیمی است که آرام آرام روی هم تلنبار شده. کسانی که تفاهم دارند فقط رفتار را نمیبینند، ریشهٔ رفتار را میفهمند. این همان جایی است که ازدواج از سطحیترین شکل خود عبور میکند و وارد مرحلهٔ بلوغ عاطفی میشود.
تابآوری یعنی اگر رابطه زخمی شد، به جای رها کردن آن، درمانش کنیم.
زوجهایی که تابآور هستند به جای تکرار اشتباهات، از هر بحران درس میگیرند. آنها بلدند از دل اختلاف صمیمیت جدید بسازند. حتی اگر رابطه به نقطهٔ سردی رسیده باشد، باز هم امکان بازسازی وجود دارد، به شرطی که دو نفر بخواهند. هیچ رابطهای یکطرفه ترمیم نمیشود، اما حتی یک نفر میتواند شروعکنندهٔ تغییر باشد. گوش دادن بدون قضاوت، ابراز احساس بدون حملهٔ کلامی، عذرخواهی بدون غرور و توجه دادن بدون منت، ستونهای اصلی بازسازی هستند.
یکی از اشتباهات رایج زوجها این است که فکر میکنند رابطهٔ خوب، خود به خود ادامه پیدا میکند.
اما واقعیت این است که عاشق ماندن سختتر از عاشق شدن است. همسران موفق، رابطهٔ خود را مثل یک باغ مراقبت میکنند. توجه، محبت، وقت گذاشتن، لمس عاطفی، تشکر کردن و دیدن نقاط قوت یکدیگر، مواد مغذی این باغ هستند. وقتی در یک رابطه فقط نقد و انتقاد وجود داشته باشد، نه ریشهها دوام میآورند و نه گلها باقی میمانند.
قدرت تفاهم و تابآوری دقیقا در لحظههایی دیده میشود که رابطه به بحران میرسد. زوجهایی که مهارت ندارند در اولین طوفان از پا میافتند. اما زوجهای آگاه یاد گرفتهاند در فشار، به جای جنگیدن با هم، کنار هم بایستند و با مشکل بجنگند. آنها حتی اگر داد زده باشند، حتی اگر ناراحت باشند، باز هم ستون رابطه را رها نمیکنند. تفاهم یعنی این جمله: تو نباید کامل باشی تا من بتوانم کنارت بمانم؛ کافی است بخواهی رشد کنیم.
توانمندی زوجها از درد شروع میشود. از همان لحظهای که دو نفر میفهمند اختلاف بخشی از رابطه است، نه دلیلی برای نابودی آن. وقتی میپذیرند که عشق بدون مهارت دوام ندارد. وقتی یاد میگیرند متفاوت بودن تهدید نیست، فرصت است. از آن لحظه ازدواج وارد مرحلهٔ تازهای میشود: مرحلهٔ همکاری، دوستی عمیق، احترام متقابل و امنیت روانی.
همسرانی که تفاهم و تابآوری را تمرین میکنند، حتی اگر ثروتمند نباشند، حتی اگر زندگی آسانی نداشته باشند، صاحب رابطهای سالم میشوند. رابطهای که در آن هر دو نفر احساس ارزشمندی، دیده شدن و دوست داشته شدن دارند.
زندگی مشترک موفق، نتیجهٔ معجزه نیست؛ نتیجهٔ یادگیری و عمل است.
هیچ رابطهای بدون مراقبت زنده نمیماند. هیچ عشقی بدون توجه رشد نمیکند. تفاهم یعنی انتخاب آگاهانهٔ یکدیگر، حتی در زمان سختی. تابآوری یعنی بلند شدن بعد از افتادن، ساختن بعد از ویرانی، بازگرداندن صمیمیت بعد از سردی. و توانمندی یعنی اینکه رابطه از مرحلهٔ عاشقانهٔ ابتدایی عبور کرده و به یک اتحاد بالغ و آگاه تبدیل میشود.
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر