عصر ایران/ سواد زندگی؛ مریم طرزی- جهان سلیقه و ظرافت، اغلب همچون هزارتوئی بدون خروجیِ مشخص به نظر میرسد. احتمالاً این ضربالمثل را شنیدهاید که «پول نمیتواند کلاس بخرد» و باید گفت این گفته از آنچه تصور میکنید دقیقتر است.
البته که میتوان برای برندهای لوکس هزینههای گزاف کرد، در مجللترین رستورانها غذا خورد یا به مقاصد عجیب و غریب سفر کرد، اما این موارد به تنهایی تضمینکننده سلیقه والا نیستند.
گاهی اوقات حتی مسئله به حرکات بزرگ یا نمایشهای چشمگیر ثروت مربوط نمیشود.
بیشتر به تصمیمات آرامی مربوط است که هر روز میگیریم – جایی که انتخاب میکنیم وقت و پول خود را در آن سرمایهگذاری کنیم، این انتخابهاست که واقعاً حس سلیقه و استایل ما را منعکس میکند.
قطعاً جذابیت "داشتنِ بیشتر" برای بسیاری از ما آشناست. وسوسه انباشتن چیزها و این باور که "تعداد بالاتر مساوی است با بهتر بودن"، کمابیش همه ما را در برههای از زندگی فریب داده است.
اما حقیقت اینجاست که سلیقهٔ اصیل و والا، با حجم و تعداد تعریف نمیشود، بلکه با "کیفیت" و "ارزش ذاتی" سنجیده میشود.
پرسش کلیدی این نیست که "چقدر دارید؟"، بلکه این است: "آنچه دارید، آیا واقعاً ارزش زمانی را که برای به دست آوردنش صرف کردهاید دارد؟
آیا بهای پرداختی برای آن، عادلانه و معقول بوده است؟"
در واقع، این فرآیند، مانند رقصی ظریف میان خواستههای درونیمان از یک سو و امکانات و منابعمان از سوی دیگر است. رقمی که نیازمند تعادلی دقیق است و مهارتی فراتر از قدمزدن ساده میطلبد.
افراد با سلیقه درک میکنند که کیفیت همیشه بر کمیت برتری دارد.
آنها ترجیح میدهند هزینه و انرژی خود را صرف خرید یک وسیلهٔ باارزش و ماندگار کنند - مثل یک مبل اصیل با طراحی و دوخت عالی - نه اینکه خانه را با اجناس بیهویت و کارخانهای که به وفور یافت میشوند، شلوغ کنند.
افراد خوشسلیقه به جای خریدن چندین وسیلهٔ معمولی و بیکیفیت، پول خود را برای یک وسیلهٔ عالی و با دوام خرج میکنند.
آنها برای پسانداز کردن برای آن یک کت و شلوار یا لباس زیبای دوختهشده به قیاس، مشکلی ندارند، به جای خرید لباسهای آمادهای که کاملاً اندازه نیستند.
چرا؟ زیرا آنها میدانند که این اقلام باکیفیت، مدت بیشتری دوام میآورند، بهتر به نظر میرسند و در نهایت در درازمدت در پول آنها صرفهجویی میکنند.
مسئله این نیست که فردی خودپسند یا از طبقه خاصی باشیم. موضوع اصلی این است که ارزش واقعی کالاها را درک کنیم و بر اساس این آگاهی، تصمیمات هوشمندانه بگیریم.
این طرز فکر ربطی به تکبر یا احساس برتری ندارد. بلکه مربوط میشود به اینکه:
بدانیم چه چیزهایی واقعاً باکیفیت هستند
تفاوت بین کالای بادوام و کالای بیکیفیت را تشخیص دهیم
بر اساس این شناخت، انتخاب های منطقی انجام دهیم
مثلاً کسی که یک کفش چرمی اصل و با دوام میخرد، نه به این خاطر است که میخواهد پز دهد، بلکه چون میداند این کفش مدت ها برایش کار میکند و در بلندمدت به صرفه تر است.
فرض کنید فردی پس از ماهها پسانداز، توانست کیف دستی لوکس و بسیار گرانقیمتی را که مدتها آرزویش را داشت بخرد.
اما در لحظه خرید، به جای شادی و رضایت، احساس پوچی و تهیشدگی عجیبی وجودش را فراگرفت.
در کمال تعجب، او آن کیف را نخرید و به جای آن، با همان پول سفری به پاریس برنامهریزی کرد.
این سفر چنان تجربه عمیق و بهیادماندنی برایش ساخت که پس از سالها، هنوز با گرمی و شادی از آن یاد میکند.
این داستان مصداق بارز نگرش افرادی است که سلیقه والایی دارند. آنها به خوبی میدانند که لذت ناشی از خرید کالاهای مادی، هرچقدر هم گرانقیمت باشند، زودگذر و سطحی است.
در مقابل، خاطرات و تجربیاتی که از سفر، یادگیری مهارت جدید یا وقت گذرانی با عزیزان به دست میآید، تا همیشه در ذهن میماند و روح را غنی میکند.
نکته ظریف اینجاست که این افراد همچنان کالاهای باکیفیت را تحسین میکنند - اما درک میکنند که غنای واقعی زندگی در داشتن اشیاء گرانقیمت نیست، بلکه در انباشتن تجربیات ارزشمند است.
بنجامین فرانکلین زمانی گفت: «زمان پول است.» اما چه میشود اگر گفته شود با سلیقه ها اغلب این گفته را برعکس میکنند؟ برای آنها، پول، زمان است.
بگذارید کمی دقیق تر شویم:
آنها درک میکنند که هر دلاری که خرج میکنند بازتاب زمان و تلاشی است که برای به دست آوردن آن صرف کردهاند. بنابراین، آنها به پول خود همانند زمان خود احترام میگذارند – آن را هدر نمیدهند.
آنها پول سختکسبشده خود را برای لذتهای زودگذری که رضایت فوری اما هیچ رضایت پایداری ارائه میدهند، به هدر نمیدهند. در عوض، آنها انتخاب میکنند در چیزهایی که واقعاً اهمیت دارند، مانند سلامتی، تحصیلات یا روابطشان سرمایهگذاری کنند.
در جامعهای که بسیاری از مردم، پول خود را به سرعت و بدون تأمل خرج میکنند، این نگرش آگاهانه نسبت به هزینهها میتواند تحول بزرگی در زندگی مالی افراد ایجاد کند.
امروزه بیشتر مردم پولشان را سریع و بدون فکر کردن خرج میکنند. اما اگر کسی با آگاهی و دقت پول خرج کند، این روش میتواند نتیجهای کاملاً متفاوت و بهتر برای او داشته باشد - مثل یک تغییر بزرگ و مثبت در مدیریت پول و زندگی.
این را به خاطر بسپارید دفعه بعد که قصد خرید دارید: زمان، ارزشمندترین منبع ماست.
صنعت پوشش یکی از بزرگترین آلاینده کره زمین است و پس از صنعت نفت در جایگاه دوم قرار میگیرد. این حقیقت هشداردهنده است، اینطور نیست؟
در برابر این واقعیت، افراد خوشسلیقه هرچه بیشتر از مد زودگذر رویگردان میشوند. آنها ترجیح میدهند روی لباسها و کالاهای بادوام و ماندگاری سرمایهگذاری کنند که به شیوهای اخلاقی و پایدار تولید شدهاند.
این افراد به خوبی درک میکنند که هر خریدی، مانند رای دادن برای جهانی است که میخواهند در آن زندگی کنند. آنها آگاهانه برندهایی را انتخاب میکنند که با کارکنان خود منصفانه رفتار میکنند و برای کاهش آسیب به سیاره زمین گام برمیدارند.
کیفیت و ماندگاری برای این افراد از مدهای زودگذر ارزشمندتر است. آنها برای هنر و مهارت ساخت محصولات ارزش قائلند و حاضرند هزینه بیشتری برای کالاهایی بپردازند که برای سالها ماندگارند، نه این که اجناس ارزانقیمتی بخرند که به زودی باید جایگزین شوند.
سلیقه والا تنها به معنای قدردانی از زیباییهای زندگی نیست، بلکه به معنای پذیرش مسئولیت در قبال سیاره زمین و انجام انتخابهایی است که این مسئولیتپذیری را نشان میدهد.
پایدار بودن تنها یک عبارت زیبا نیست، بلکه یک شیوه زندگی است که نشاندهنده احترام عمیق به جهان و منابع آن است.
آیا تا به حال کسی را دیدهاید که از سر تا پا پوشیده از لباسهایی با آرم برندهای بزرگ باشد و به خود بگویید: «این یعنی خوشسلیقگی»؟ باید گفت افراد دارای سلیقهٔ والا با این نگاه مخالف هستند.
آنها هرچند برندهای طراحان معروف را بهخاطر هنرمندی و دقت در جزئیات میستایند، اما این مارکها را نماد جایگاه اجتماعی یا بلیط ورود به دنیای اشرافیگری نمیدانند. این افراد نیازی احساس نمیکنند که داراییهای خود را به رخ بکشند یا ارزش وجودی خود را با مالکیت اشیای گرانقیمت ثابت کنند.
آنها به خوبی درک میکنند که یک نام تجاری، لزوماً به معنای کیفیت یا ارزش والا نیست. از این رو، فراتر از آرم و نشانهٔ کالاها را مینگرند و هر محصول را از نظر طراحی، جنس مواد اولیه و میزان همخوانی با نیازها و سبک شخصی خود ارزیابی میکنند.
و شاید مهمتر از همه، آنها هرگز اجازه نمیدهند داراییهایشان هویتشان را تعریف کند. حس ارزشمندی و عزت نفس آنها، وابسته به چیزی که دارند یا برچسبی که میپوشند نیست.
در دنیای امروز که خرید با یک کلیک و دریافت کالا در روز بعد ممکن شده، مقاومت در برابر خریدهای ناگهانی و احساسی سختتر از همیشه به نظر میرسد. با این حال، افراد خوشسلیقه در برابر این وسوسهها ایستادگی میکنند.
این گروه به ارزش صبر و اندیشیدن در تصمیمهای مالی واقفند. آنها برای هر خریدی زمان میگذارند و از خود میپرسند: آیا واقعاً به این کالا نیاز دارم؟ چقدر از آن استفاده خواهم کرد؟ و آیا شادی پایدار برایم به ارمغان میآورد؟
این افراد به سادگی تحت تأثیر فشارهای اطرافیان یا مدهای زودگذر قرار نمیگیرند. آنها به سلیقه شخصی خود پایبندند و چیزی را میخرند که خودشان دوست دارند، نه چیزی که دیگران میپسندند.
این نگرش آگاهانه به هزینهکرد، از یک سو مانع پشیمانی پس از خرید و انباشت بیرویه کالا در زندگی میشود و از سوی دیگر، امکان تصمیمگیریهای همسو با ارزشهای فردی و شیوه زندگی مطلوبشان را فراهم میکند.
در شلوغی و هیاهوی زندگی روزمره، آسان است که در اکنون غرق شویم و برنامهریزی برای آینده را فراموش کنیم. اما افراد دارای سلیقه والا درک میکنند که عادات هزینهکرد فعلی آنها به طور قابل توجهی بر آینده مالیشان تأثیر میگذارد.
آنها فقط آگاه به نیازها و خواستههایاکنون خود نیستند؛ بلکه اهداف و آرزوهای بلندمدت خود را نیز در نظر میگیرند. آنها درک روشنی از درآمد، هزینهها، پساندازها و سرمایهگذاریهای خود دارند.
به جای کسب رضایت فوری، آنها به پسانداز و سرمایهگذاری برای آینده خود اولویت میدهند.
ارزش داشتن یک حساب مالی برای مواقع اضطراری و هزینههای غیرمنتظره را میدانند.
خوش سلیقه ها برای رویدادهای مهم زندگی مانند خرید خانه، تشکیل خانواده یا بازنشستگی راحت برنامهریزی میکنند.
و این به معنای محروم کردن خود از لذت امروز نیست. بلکه موضوع در مورد یافتن تعادل بین زندگی در لحظه و برنامهریزی برای آینده است.
اگر طنین این نکات را در خود مییابید، شاید زمان آن رسیده که عادات هزینهکرد خود را بازبینی کنید. آیا آنها با اولویتهای شما همسو هستند؟ آیا خود اصیل شما را منعکس میکنند؟
با مشاهده الگوهای هزینهکرد خود شروع کنید. آیا در حال سرمایهگذاری در کیفیت هستید یا کمیت؟ شما به تجربیات بیش از داراییهای مادی ارزش میدهید؟ برای آینده مالی خود برنامهریزی میکنید؟
هر سؤال به عنوان آینهای عمل میکند که عادات هزینهکرد ما را در پرتو سلیقه والا منعکس میکند.
کانال تلگرامی سواد زندگی: savadzendegi@